Rayimova hafizaning


Ma’lumotlar bazasi jadvali strukturasini aniqlash



Download 1,53 Mb.
bet13/49
Sana13.02.2022
Hajmi1,53 Mb.
#447255
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   49
Bog'liq
ma`lumotlar ombori ma`ruza

3.2 Ma’lumotlar bazasi jadvali strukturasini aniqlash
Ma’lumotlar bazasini loyihalashni “Kollejning o‘quv jarayoni” misolida ko‘rib chiqamiz:
Avval ma’lumotlar bazasini yaratish kerak. Bunga MB jadvaliga yarim yilning o‘quv jarayoni haqida ma’lumotlar kirgizamiz. Bu holda jadval 4 ta jadvaldan iborat bo‘ladi:
1.Guruh ro‘yhati
2.Qatnashuvchilar ro‘yhati
3.O‘qituvchilar ro‘yhati
4.Fanlar ro‘yhati
5.O‘qituvchilar orasidagi darslar taqsimoti
6.Har bir fan bo‘yicha imtihon topshirish qaydnomasi

Har bir jadvalning tuzilishi, maydonlar nomi, ularning turi hamda qaysi ma’lumotlar har bir jadvalda kalitli maydonni aniqlashinni aniqlaymiz.





Ma’lumotlar nomi

Jadvaldagi maydonni belgilash

Maydon turi

Maydon (o‘lchami) uzunligi

Kalit belgisi

1-Jadval: GURUH RO‘YXATI

Guruh nomeri

Gurraq

Raqamli

Butun

Unikal

Mutaxasislik kodi

MutKodi

Raqamli

Kasr




Mutaxasislik nomi

MutNomi

matnli

50




Kurs

Kurs

Raqam

Bayt




Guruhda qatnashuvchilar soni

Soni

Raqam

Bayt




2-Jadval: QATNASHUVCHILAR RO‘YXATI

Guruhlar nomeri

Gurraq

Raqamli

Butin

Tarkibli unikal kalit

Qatnashuvchilar nomeri

Qatraq

Raqamli

Bayt

Qatnashuvchilar ism ragami

Qatismraq

Raqamli

Kasr




Qatnashuvchining ismi, familiyasi, otasining ismi

QatIFO

Matnli

50




Adres

Adres

Matnli

40




Telefon

Telef

Matnli

9




3-Jadval: O‘QITUVCHILAR RO‘YXATI



O‘qituvchining tab nomeri

O‘qitKod

Raqamli

Butun

Unikal

O‘qituvchining ismi, familiyasi, otasining ismi

O‘qitIFO

Yozuvli

50




Kategoriya

Kat

Raqamli

Bayt




Ish staji

Staj

Raqamli

Bayt




4-Jadval: FANLAR RO‘YXATI



Dars kodi

DarsKod

Raqamli

Butun

Unikal

Fan (Dars) nomi

DarsNomi

Matnli

30




Soatlar soni

SoatSoni

Raqamli

Butun



5-Jadval: O‘QITUVCHILAR VA GURUHLAR BO‘YICHA


FANNING BO‘LINISHI

Dars kodi

DarsKod

Raqamli

Butun

Tashkiliy unikal kalit

Guruh nomeri

GurRaq

Raqamli

Butun




O‘qituvshi tab raqami

O‘qitKod

Raqamli

Butun




O‘qitish tili

QatRaq

Raqamli

Bayt




6-Jadval: IMTIHON QAYDNOMASI



Fan kodi

DarsKodi

Raqam

Butun

Tarkibli
unikal kalit

O‘qituvshi tab raqami

O‘qitKodi

Raqam

Butun

Guruh nomeri

GRKodi

Raqam

Butun

Qatnashuvchilar nomeri
QatKodi

Raqam

Bayt

Baho

Baho

Raqam

Bayt




“Kollej” ma’lumotlar bazasini tuzishni boshlaymiz.
Accessni ishga tushiramiz va “Yangi ma’lumotlar bazasi” punktini tanlaymiz. Ekranda quyidagi ko‘rinishda faylni saqlash oynasi chiqadi:

Fayl nomini beribganimizdan keyin ma’lumotlar bazasi oynasi quyidagi ko‘rinishda paydo bo‘ladi: Oldin ma’lumotlar bazasi jadvali yoki jadvallarini tuzish lozim. “Kollej” ma’lumotlar bazasining birinchi jadvalini tuzishni boshlaymiz.



MOni «Master» (Usta) yordamida yaratish.


MS Access ishga tushirilgandan keyin paydo bo’lgan oynadan «Zapusk mastera» (Ustani ishga tushirish) parametrini tanlab, OK tugmachasini bosamiz. Agar MO oldindan ochilgan bo’lsa yoki dastlabki muloqot oynasi yopilgan bo’lsa, uskunalar panelidagi «Sozdat bazu dannx» (MOni yaratish) tugmachasini bosish kerak.



2. Sichqoncha ko’rsatkichini kerakli MOning shabloni (andazasi) ustiga joylashtirib, chap tugmachasini ikki marta bosish kerak.
3. Ochilgan «Fayl novy baz» (Yangi baza fayli) muloqot oynasidagi «Papka» (Jild) ro’yxatidan, yaratilayotgan MOni saqlab qo’ymoqchi bo’lgan papkani tanlash, «Imya fayla» (Fayl nomi) maydonida MOning nomini kiritish va

«Sozdat» (Yaratish) tugmachasini bosish kerak.


4. Keyingi muloqot oynasida Usta yaratilayotgan MO qanday axborotni saqlashi kerakligi haqida ma'lumot chiqaradi. Ushbu muloqot oynasining quyi qismida qo’yidagi tugmachalar joylashgan:


«Otmena» (Bekor qilish) — Ustaning ishini to’xtatadi;
«Nazad» (Orqaga) — Usta ishida bitta oldingi qadamga qaytadi;



«Dalee» (Keyinga) — Usta ishida keyingi qadamga o’tadi;


«Gotovo» (Tayyor) — Tanlangan parametrli MOni yaratish ustasini ishga tushiradi. Ushbu tugmachani bosishdan oldin MOda saqlanadigan axborot ekranga chiqariladi.
5. Ishni davom ettirish uchun «Dalee» (Keyinga) tugmachasi bosiladi.
6. Ochiladigan muloqot oynasi ikkita ro’y­xatdan iborat bo’ladi.



Ulardan biri MO jadvallari ro’yxati, ikkinchisi — tanlangan jadvalning maydonlari ro’yxati. Ushbu ro’yxatda jadvalga kiritilayotgan maydonlar belgilangan bo’ladi. Odatda deyarli barcha maydonlar belgilanadi (juda kam ishlatiladigan maydonlardan tashqari). Maydonchalar uchun bayroqcha belgisini o’rnatish yoki olib tashlash bilan jadvalga maydonlarni kiritish yoki kiritmaslik mumkin. Shundan sung «Dalee» (Keyinga) tugmachasini bosish kerak.





7. Ustaning keyingi qadamida taklif qilinayotgan namunalardan ekranni jixozlashni tanlab olish va yana «Dalee» (Keyinga) tugmachasini bosish kerak.



8. Usta ishining keyingi bosqichida MO uchun yaratilayotgan hisobotlar Ko`rinishini aniqlash mumkin.


9. Ochilgan navbatdagi muloqot oynasi hisobotga sarlav­xa qo’yish va rasm belgilash imkonini beradi. Ular keyingi barcha hisobotlarda tegishli joyda paydo bo’ladi. Agar rasm kerak bo’lsa «Da» yozuvining oldiga bayroqcha o’rnatish kerak. Unda «Risunok» (Rasm) tugmachasini ishlatish mumkin bo’ladi. Bu tugmacha bosilganda «Vbor risunka» (Rasmni tanlash) oynasi ochiladi.

10. Oxirgi oynada «Gotova» (Tayyor) tugmachasini bosish ustani MOni to’zish uchun ishga tushirib yuboradi va u avtomatik ravishda yuqorida belgilangan parametrli MOni yaratadi.



5-Mavzu :Jadvallar bilan ishlash.Jadvallarni import va eksport qilish.


Reja



  1. Jadvallar bilan ishlash

  2. Jadvallarni import qilish usullari

Access ma’lumotlar bazasiga nafaqat boshqa formatdagi ma’lumotlar bazasini balki, Access ma’lumotlar bazasining alohida jadvallarini qo‘shish mumkin. Bunday jadvallarni qo‘shish protsedurasi quyidagicha:



  1. Файл, Внешние данные, Связь с таблицами (File, Get External Data, Link Tables) buyrug‘ini yoki kontekst menyuning shu nomli buyrug‘ini tanlang.



  1. Hosil bo‘lgan Связь (Link) muloqot oynasida kerakli jadvalni o‘z ichiga olgan MDB fayl joylashgan papkani oching. Ochilgan Тип файла (Files of type) ro‘yxatidan Microsoft Access (*.mdb; *.adp; *.mda; *.mde; *.ade) ni tanlang (odatda fayl turlari ro‘yxatda oldindan o‘rnatiladi). MDB faylini belgilab Связь (Link) tugmasini bosing. Связь с таблицами (Link Tables) muloqot oynasi paydo bo‘ladi.

s

  1. Bu oynaning jadvallar ro‘yxatida joriy ma’lumotlar bazasi bilan qo‘shilishi zarur bo‘lgan jadvallar nomlari tanlansin. Barcha jadvallarni tanlash uchun Выделить все (Select All) tugmasi bosilsin. ОК tugmasi bosilsin. Связь с таблицами (Link Tables) muloqot oynasi yopiladi, tanlangan jadvallar esa qo‘shiladi. Ularning nomlari ma’lumotlar bazasining oynasida paydo bo‘ladi.

Agar qo‘shilgan jadvallar o‘z ma’lumotlar bazasida bog‘langan bo‘lsa, u holda ular orasidagi bu aloqa ular qo‘shilgan ma’lumotlar bazasida ham saqlanadi. Bu aloqalarning xossalarini o‘zgartirish yoki ularni o‘chirish faqatgina o‘zining ma’lumotlar bazasida mumkin xolos.
Access ning boshqa ma’lumotlar bazasi jadvallarini import qilish qo‘shish kabi bajariladi. Faqatgina menyuning Файл, Внешние данные, Импорт (File, Get External Data, Import) buyrug‘i va Импорт (Import), Импорт объектов (Import Objects) muloqot oynalari ishlatiladi.




Download 1,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish