“Raqamli iqtisodiyot va axborot texnologiyalari” kafedrasi Iqtisodiyot nazariyasi fanidan 5234100 – Raqamli Iqtisodiyot ta’lim yo`nalishi

Qog‘oz  pul  muomalasi  qonunlari  oltin  pul  muomalasidan  farq  qilib,  uni 

quyidagicha ifodalash mumkin: 

qog‘oz  pul  qancha  miqdorda  chiqarilmasin,  unda  belgilangan  qiymat  miqdori 

muomala uchun zarur bo‘lgan oltin pul miqdorining qiymatiga teng bo‘ladi; 

qog‘oz  pulning  har  bir  birligida  belgilangan  qiymat  miqdori  muomala  uchun  zarur 

bo'lgan  oltin  pul  qiymatining  muomalaga  chiqarilgan  qog‘oz  pul  miqdori  nisbatiga 

mos keladi.  

Qog‘oz pul tizimi amal qilib turgan davrdan buyon o‘tgan real iqtisodiy hayot 

shuni ko‘rsatadiki, oltin pul muomaladan chiqarilgan va qog‘oz pullaming oltin pul 

bilan aloqasini yo‘qo’lishga rasman urinilgan bo‘lsada, uning nominal qiymat belgisi 

sifatidagi harakatida oltin pul bilan bo‘lgan aloqasi hozirgacha obyektiv ravishda 

saqlanib qolgan. Faqat u modifikatsiyalashib, murakkablashib bormoqdaki, natijada 

uni mantiqiy mushohada qilish orqali tushunish ancha qiyinlashadi. Shuning uchun 

ham qog‘oz pullar har bir davlatning maxsus qonuni bilan muomalaga chiqariladi. Bu 

qonunda pulning belgisi, birliklari, miqyoslari va chet el valyutalari bilan rasmiy 

almashuv tartibi o’rnatiladi. Ammo uning qiymat belgisi sifatida qancha qiymatga 

---

23 

 

 

 

 

ega ekanligini hech qanday davlat qonuni bilan o’rnatib bo‘lmaydi, u faqat obyektiv 

iqtisodiy qonun - pul muomalasi qonuni asosida o’rnatiladi va amal qiladi