Ranglar, ranglar modellari va kompyuter grafikalaridagi bo'shliqlar

2.3 Ko'zning yorug'lik va spektral sezgirligi

Ko'zning eng kichik radiatsiya oqimiga javob berish qobiliyatiga yorug'lik sezgirligi deyiladi. U chegara yorqinligining qiymati sifatida o'lchanadi. Beshlik ob'ektning eng kichik yorqinligi deb nomlanadi, masalan, uni to'liq qora fonga nisbatan etarli ehtimollik bilan aniqlash mumkin bo'lgan engil nuqta. Aniqlanish ehtimoli nafaqat ob'ektning ravshanligiga, balki u ko'rilgan ko'rish burchagiga yoki, ular aytganidek, uning burchak o'lchamiga bog'liq. Burchagi kattalashgan sari, nuqta proektsiyalangan retseptorlari soni ortadi. Amalda esa, ko'rish burchagi 50 ° dan oshganda, sezgirlik o'zgarishni to'xtatadi.

Bunga muvofiq, yorug'lik sezgirligi Sp. Ko'rish burchagi 50 ° bo'lgan taqdirda, Bp chegara yorqinligining o'zaro hisoblanishi sifatida belgilanadi:

Sp \u003d (1 / VP.) 50 °

Yorug'likka sezgirlik juda yuqori. Shunday qilib, N. I. Pineginning fikriga ko'ra, individual kuzatuvchilar uchun vizual effektning paydo bo'lishi uchun zarur bo'lgan minimal energiya 3-4 kvantni tashkil qiladi. Bu shuni anglatadiki, qulay sharoitlarda, ko'zning tayoqchasi yorug'lik sezgirligi jismonan mumkin bo'lgan narsalarga yaqin. Rang sezgilarini ta'minlaydigan konusga o'xshash yorug'lik sezgirligi "achomatik" tayoqchadan ancha past. N. I. Pineginning fikriga ko'ra, konusning ko'rish qobiliyatini qo'zg'atish uchun har bir konus uchun kamida 100 kvant tushishi kerak. Monoxromatik nurlanish ko'zga turli xil ta'sir qiladi. Uning reaktsiyasi spektrning o'rtasiga qadar maksimaldir. Nisbatan aniqlangan monoxromatikaga sezgirlik spektral deb nomlanadi. Yorug'lik sezgisi paydo bo'lishida namoyon bo'ladigan ko'zning reaktsiyasi, birinchi navbatda, nurlanish oqimining retinaga tushishiga va ikkinchidan, retseptorlarga ta'sir qiluvchi oqimning fraktsiyasiga bog'liq. Bu kasr spektral sezgirlik kl. Ba'zida spektral radiatsiya samaradorligi atamasi xuddi shu tushunchani ifodalash uchun ishlatiladi. Kl va Fl mahsuloti nur oqimi Fl deb nomlangan yorug'lik harakati darajasi bilan bog'liq bo'lgan nurlanish oqimining xarakteristikasini aniqlaydi.

Fl \u003d Fl kl. (1)

Shuning uchun spektral sezgirlikning mutlaq qiymati quyidagi nisbat bilan belgilanadi:

kl \u003d Fl / Fl.

Ko'zning l \u003d 555 nm nurlanishiga eng yuqori spektral sezgirligi bor, bu miqdorning boshqa barcha qiymatlari aniqlanadi. Yorug'lik o'lchovlarida (1) formuladagi kl qiymatini k555 vl mahsuloti bilan almashtirish odatiy holdir, bu erda vl spektral sezgirlikning nisbiy qiymati bo'lib, nurlanishning nisbiy spektral lyuminestsent samaradorligi deb nomlanadi: vl \u003d kl / v555.

2.3-jadval.

Yorug'lik oqimlarining rangi nomi	To'lqin uzunligi nm	Nisbiy spektrli yorqinligi
Moviy rang (binafsha rang) (bP)
Binafsha rang moviy (binafsha binafsha rang) (bP)
Yashil moviy (gB)
Moviy yashil (BG)
Yashil yashil (bG)
Yashil (G)
Sariq-yashil (yG)
Sariq yashil (YG)
Yashil sariq (gY)
Sariq (y)
Sariq-to'q sariq (y0)
Apelsin (O)
Qizil-to'q sariq (r0)
Qizil (R)