email
Elektron pochta
(e-mail) — maʼlumotlarni uzatish tarmogʻi
orqali axborotlarni bir
foydalanuvchi elektron qutisidan boshqasinikiga joʻnatish, qabul qilish va maʼlum vaqtgacha
saqlanishini taʼminlovchi dasturiytexnik vositalar toʻplami. E-Mail axborotlarni tarmoqning bir
punktidan boshqasiga tezkor uzatishni taʼminlaydi. E-Mailda maxsus shlyuzlar orqali har xil
elektron axborot tizimlari vositasida axborotlar dunyoning istalgan burchagiga uzatiladi. E-
Maildan uzluksiz ravishda yoki maʼlum vaqt (seans)larda foydalanish mumkin. E-Mail 20-
asrning 60- yillarida "katta" hisoblash mashinalarida "koʻp foydalanuvchilar tartibi" dasturining
ishlatilishidan boshlangan. 1989-yilda birinchi marta tijorat pochta
xizmatlari bilan internet
oʻrtasida aloqa oʻrnatildi.
Oʻzbekiston hududida E-Mail xizmati 1990—91 yillarda maʼlumot uzatish tarmogʻi operatorlari
tomonidan taqsim etila boshlandi. 1997-yilda Toshkent pochtamti korxonasida "Ke1sot"
tarmogʻi orqali E-Mail xizmatlari punkti ishga tushirildi. Hozir Oʻzbekistonda fuqarolar,
korxonalar, xonadonlar internet tizimiga ulangan kompyuterlar va "Internet kafe"lar orqali E-
Maildan foydalanadilar. Internetga chiqish imkoniyati boʻlmagan mijozlar uchun "Oʻzbekiston
pochtasi" aksiyadorlik tarmogʻi orqali E-Mail va gibrid pochta (pochtani qabul qilish,
ishlov
berish va yetkazish jarayonida E-Mail va anʼanaviy pochta resurslari ishlatiladi) xizmatlarini
yoʻlga qoʻyish ishlari olib borilmoqda. Gibrid pochta orqali korxona, tashkilotlar va oʻquv
muassasalaridan olingan axborot, xabar, reklama, taklifnoma, chaqiruv qogʻozlari va
boshqalar pochta xodimlari tomonidan oluvchilarning manzillariga yetkazilib beriladi.
Elektron pochta
(
inglizcha
:
E-mail
yoki
email
,
electronic mail
dan qisqartma) —
kompyuter
tarmoqlarida
informatsiyani uzatish usullaridan biri.
FidoNet
tarmogʻida
elektron pochtaning
analogi
Netmail
deb ataladi.
Elektron pochtaning asosiy hususiyatlaridan biri u toʻgʻridan toʻgʻri pochtani oluvchiga emas,
balkim oraliq boʻgʻin orqali yuboradi. Bu oraliq boʻgʻinnig nomi - pochta yashigi bo'lib, u
serverda
joydir, habarlar odatda usha erda saqlanadi va odatda unga faqat parol bilan yoʻl
qoʻyiladi.
Pochta serverlariga pochta bilan ishlovchi programmalar orqali yoki veb interfeys orqali kirish
mumkin.
Elektron pochtani yuboruvchidan qabul qilib olishigacha qadamma-qadam yoʻli (
relay
serversiz):
1. Xat yaratilishi;
2. Pochta bilan ishlovchi programma yuboruvchining
SMTP
-serveri bilan bogʻlanishi;
3. SMTP-serverga informatsiya kimga mo'ljallanganligi va
yuboruchisi kimligini uzatish;
4. SMTP-server bilan xatining kim va kimga yuborilayaotganligi toʻgʻri ekanligini tekshirish;
5. Yuborilayotgan xatni navbatga qoʻyish;
. Pochta serverlari haqida
DNS
-soʻrov qabul qiluvchining domeni (
MX
-yozuvi) uchun;
7. Yuboruvchining SMTP-serveri qabul qiluvhining pochta serverlari bilan ulanishinig
urunishlari, agar urunishlar muvaffaqiyatsiz boʻlsa, urunishlar qaytarilsdi;
1. Muvaffaqiyat
li urunishda xatni uzatish, agarda muvaffaqiyatsiz boʻlsa xatni boshqatdan
uzatib koʻrishga navbatga qoʻyish;
2. Qabul qiluvchining domeni bilan SMTP-server orqali qabul qilishi;
3. Xatni spamga oʻhshashligini rekshirish;
4.
POP3
,
IMAP
yoki boshqa protokollar bilan ishlovchi xatrarni saqlovchi modulga uzatish;
5. Qabul
qilib oluvchi
POP3
yoki
IMAPserver
bilan bogʻlanib, autentifikatsiyadan oʻtib qabul
qilish.
IMAP
POP3
SMTP
UUCP
Eudora Mail
Evolution
KMail
Mozilla Mail
Mozilla Thunderbird
Netscape Mail
Novell GroupWise
Opera Mail
Outlook
Outlook Express
TheBat!
Hula
CommuniGate Pro
Spam
WebMail
Elektron pochtani uzatish protokollari
E-mail bilan
ishlash uchun programmalar
Shuningdek qarang
Mail.Ru
MAPI
MIME
PSKmail
Samsung Contact
vCard
Gmail
Vikiomborda
Email
haqida turkum mavjud
RFC 822
—
Standard for ARPA Internet Text Messages
RFC 2142
—
Mailbox Names for Common Services, Roles and Functions
RFC 2368
—
The mailto URL scheme
RFC 2822
—
Internet Message Format
Elektron pochta haqida hamma narsa. (http://www.aboutmail.ru)
*
Ko‘proq o‘rganish
Ushbu maqolada
Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi
(2000-2005)
maʼlumotlaridan foydalanilgan.
Kompyuterlarga oid ushbu maqola
chaladir
. Siz uni
boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.
php?title=Email&action=edit)
Vikipediyaga
yordam berishingiz mumkin.
Havolalar
