Natijada, Umar Xayyom kalendarning yil uzunligi 365 sutka 5 soat 49 minut 5,5 sekundga teng bo’ldi. Ayni vaqtda Umar Xayyom kalendarining xatoligi aniqlangan bo’lib, u 19,5 sekundni tashkil etdi. Bu kalendardagi xatolik 4500 yildagina bir sutkani tashkil qiladi demakdir. Mazkur natija kalendar qanchalik mukammal tuzilganligidan dalolat beradi. - Natijada, Umar Xayyom kalendarning yil uzunligi 365 sutka 5 soat 49 minut 5,5 sekundga teng bo’ldi. Ayni vaqtda Umar Xayyom kalendarining xatoligi aniqlangan bo’lib, u 19,5 sekundni tashkil etdi. Bu kalendardagi xatolik 4500 yildagina bir sutkani tashkil qiladi demakdir. Mazkur natija kalendar qanchalik mukammal tuzilganligidan dalolat beradi.
- Umar Xayyom kalendari Malikshoh tomonidan 1079 yil (xijriy qamariy 471 yil)da qabul qilindi. Umar Xayyom kalendari Eronda XIX asrning o’rtalariga qadar qo’llanilgan. Bu kalendar Umar Xayyom kalendari deyilishi bilan birga Malikshoh sharafiga «Jaloliy kalendari» ham deb yuritilgan. Uning xronologiya faniga oid yana bir mashhur asari «Navro’znoma»dir. Asarda quyosh kalendari tarixi batafsil bayon qilinadi. Navro’z kunining qanday belgilangani, qanday nishonlangani to’g’risida ma'lumotlar hamda oy nomlarining lug’aviy ma'nosini ham beradi.
-
Mirzo Ulug’bek. Mirzo Ulug’bek «Ziji Ko’ragoniy» asarida vaqtni hisoblash masalalariga to’xtalib o’tgan. Olim yil kitobining sharq halqlari qabul qilgan usullarini bayon etib, “yunon, malikiy, xitoy va uyg’ur eralari» hamda ular orasidagi farq, mazkur eralardagi bayram kunlari to’g’risida batafsil ma'lumot beradi. hijriy-qamariy kalendardagi arab davriyligi, yil boshi jadvallarini va formulalarini ko’rsatib o’tadi. Yevropada Mirzo Ulug’bek va Nasriddin Tusiyning yulduzlar jadvali katologi 1648 yilda Oksford universiteti astronom Jon Grivas tomonidan nashrga tayyorlangan. 1650 yilda Mirzo Ulug’bek asarlarining xronologiyaga oid ma'lumotlari, Sharq xalqlarida yil hisobi, kalendarlarga doir qismlari nashr etiladi. Mirzo Ulug’bekning yulduzlar katalogi 1665 yilda Tomas Xayd tomonidan lotin va fors tillarida nashr qilinadi. 1853 yilda Mirzo Ulug’bekning bu jadvallarga bergan to’liq muqaddimasini Sedillot tarjimasi bilan nashr etilgan. - Mirzo Ulug’bek. Mirzo Ulug’bek «Ziji Ko’ragoniy» asarida vaqtni hisoblash masalalariga to’xtalib o’tgan. Olim yil kitobining sharq halqlari qabul qilgan usullarini bayon etib, “yunon, malikiy, xitoy va uyg’ur eralari» hamda ular orasidagi farq, mazkur eralardagi bayram kunlari to’g’risida batafsil ma'lumot beradi. hijriy-qamariy kalendardagi arab davriyligi, yil boshi jadvallarini va formulalarini ko’rsatib o’tadi. Yevropada Mirzo Ulug’bek va Nasriddin Tusiyning yulduzlar jadvali katologi 1648 yilda Oksford universiteti astronom Jon Grivas tomonidan nashrga tayyorlangan. 1650 yilda Mirzo Ulug’bek asarlarining xronologiyaga oid ma'lumotlari, Sharq xalqlarida yil hisobi, kalendarlarga doir qismlari nashr etiladi. Mirzo Ulug’bekning yulduzlar katalogi 1665 yilda Tomas Xayd tomonidan lotin va fors tillarida nashr qilinadi. 1853 yilda Mirzo Ulug’bekning bu jadvallarga bergan to’liq muqaddimasini Sedillot tarjimasi bilan nashr etilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |