Rahbar Alimnazarov O

3.1. Loyihalash tartibi 

Berilgan turtkich harakat qonunining diagrammasi chiziladi. Buning uchun   

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( ) 

koordinatalar    sistemasini    olib,    absitsissalar    o‗qini    chizamiz  va  unga 

  

̅̅̅̅̅  

       kesmani belgilaymiz. 

Abssissalar  o‗qining   burchak  masshtabini  quyidagi  formuladan aniqlaymiz: 

    

 

 

 

  

̅̅̅̅̅

 

 

   

 

( 

 

 

   

 

 

   

 

 

)

  

̅̅̅̅̅

 

    (   

 

    

 

    

 

)

   

 

     

                  

bu yerda 

 

 

 

 kulachokning burilish burchagi 

Ordinatalar  o‗qiga  turtkichning  ixtiyoriy  

 

 

 

 

  

 

 

masshtabda    berilgan  harakat  qonuni  diagrammasini  chizamiz,  bunda 

kulachokning  burilish  burchagi 

 

 

  qismdagi    ordinata    balandligini    ixtiyoriy 

      

 

 

kesma  bilan belgilaymiz. 

 

 

    

 

  li  abssissalar  o‗qini  teng  to‗rt  burchakli  bir  xil 

shakllar  chizamiz,  bunda  turtkichning  ko‗tarilish  vaziyatiga  taaluqli  diagramma  hosil 

bo‗ladi. 

---

 

Bajardi     

Bo’riyev M.

 

Rahbar    Alimnazarov O.

 

Var. 

Var 

O`zg. 

№ Hujjat   

Imzo  Sana

Дата 

 

 

 

 

 

Kurs loyihasi 

 

So‗ngra  absitsissalar  o‗qining  davomida  

 

  masshtabda 

 

 

 

    

 

 ning kesma 

uzunligini belgilaymiz. 

Berilgan  shartga  ko‗ra  

 

   

 

 bo‗lgani uchun 

 

 

    

 

 kesimni 

 

 

 burchakka  

simmetrik  qilib,  teng  va  o‗xshash  to‗g‗ri  to‗rtburchaklik  shakllarni chizamiz. 

Grafikaviy  integrallash  usullarining  biridan  foydalanib  chizilgan  

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( ) 

diagrammani  integrallaymiz.  Vatar  o‗tkazish  usulini  tadbiq etib, 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( ) 

grafikni bir marta integrallaymizda, 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( ) 

ning diagrammasini hosil qilamiz. 

Buning  uchun  abssissalar  o‗qidagi   

 

    

 

  kesmani 

  

 

         deb olib,  

bir

 biriga    teng    oltita    kesmaga    bo‗lamiz.    Bo‗lingan    kesmalarning  abssissalar 

o‗qidagi  0,  1,  2,  3  ...  nuqtalaridan  vertikal  chiziqlar  o‗tkazamizda,  berilgan    grafikda  

bo‗lish  nuqtalari 0   ,  1   ,  2   ,  3   ,...  ni  hosil  qilamiz. 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( ) 

yuqori  qismida 

  

  

 

  

  

( ) 

grafigi  uchun  yangi  koordinatalar sistemasini  chizamiz. 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( ) 

diagrammasidagi    vertikal    chiziqlarni  yuqori    tomonga    davom    ettirib, 

 

  

abssissalar  o‗qini  0 1,  1 2,  2 3,  ga  teng kesmalarga  bo‗lamiz  (8 shakl, b).  

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( )      

  

  

 

  

  

( ) 

diagrammalarining ordinata o‗qlarini bir xil va teng masshtabda chizish uchun 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( ) 

diagrammasining  chap  tomonidagi  qutb  oralig‗i  quyidagicha bo‗lishi kerak: 

 

 

 

 

  

 

 

     

 

          

Abssissalar  o‗qining  chap  tomonida    

 

̅̅̅̅̅̅    

 

           kesmani  chizib,  A

2

 

nuqtani    belgilaymiz.    0

   ,    1   ,    2   ,    3   ,...    ni    hokazo    chiziqlarning    har    biri 

o‗rtasidagi I   , II   , III   , ... nuqtalarni   

 

 

 

  

 

 

ordinatalar o‗qiga ko‗chiramiz. 

---

 

Bajardi     

Bo’riyev M.

 

Rahbar    Alimnazarov O.

 

Var. 

Var 

O`zg. 

№ Hujjat   

Imzo  Sana

Дата 

 

 

 

 

 

Kurs loyihasi 

 

Ordinatalar  o‗qidagi    I   ,    II   ,    III   ,  ...  nuqtalarni  A

2

  qutb  bilan  tutashtirib 

A

2

 I   , A

2

 II   ,  A

2

 III   ,  ...  nurlarni  o‗tkazamiz.  So‗ngra  

  

  

 

  

  

( ) 

diagrammasining    0    nuqtasidan    A

2

 I     nurga    parallel    qilib    0 1    qismning 

birinchi    vertikal    chizig‗i    bilan    uchrashguncha    chiziq    o‗tkazib,    I      nuqtani 

belgilaymiz. 

ordinatadagi  vertikal  chiziqning  I

    nuqtasidan  A

2

 II   ,  nur  chizig‗iga  parallel  

chiziq    o‗tkazib,    ikkinchi    vertikal    chiziqda    2      nuqtani    olamiz.  Diagrammaning 

qolgan  qismlari  ham  xuddi  shu  tarzda  chiziladi.  Belgilangan  0

   ,    1   ,    2   ,    3   ,...  

nuqtalarni  birlashtirib  grafikaviy  integrallangan  

  

  

 

  

  

( ) 

diagrammasini hosil qilamiz. 

Shuningdek, 

  

  

 

  

  

( ) 

diagrammani    yana    bir    marta    grafikaviy  integrallab, 

     ( )  siljish  

diagrammasini  chizamiz.  Shunda  

  va  

  

  

 

ordinata    masshtablari    teng    bo‗lishi    uchun   

 

̅̅̅̅     

 

̅̅̅̅̅            qilib  olish 

kerak. 

So‗ngra      ( ) va  

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

 

( ) 

diagrammalari  ordinata  o‗qlarining masshtab koeffitsiyentlari 

 

 

 

 

  

  

 

 

 

 

 

  

 

 

ni hisoblab topamiz.