Radiyatsiyadan shikastlanish va uning tarifi

RADIYATSIYADAN SHIKASTLANISH VA UNING TARIFI
BIRINCHITIBBIY YORDAM KO’RSATISH

Radiatsiya bu elektromagnit nurlanish bo’lib, bunga chiroq, radionurlar, quyosh va kosmos nurlari kiradi.

Ularning kelib chiqishi: quyosh nurlanishi, tuproq, havo va xo’jalik faoliyatida qo’llaniladigan materiallar tarkibidagi radioaktiv elementlar.

Radiatsiya holati – belgilangan xavfsizlik me’yorlaridan yuqori bo’lgan hamda radioaktiv mahsulotlar va ionlashtiruvchi nurlarning paydo bo’lish(chiqishi)i favqulodda vaziyatga olib keladi. Dunyoning bir qator mamlakatlarida halokatlarga olib kelishi mumkin bo’lgan radiatsiyaviy xavfli inshootlarning turlari ko’p. Ular atom elektr stansiyalari, yadro yoqilg’isi ishlab chiqaruvchi korxona, yadro reaktori mavjud bo’lgan ilmiy-tadqiqot institutlari va h.k.

Radiatsiyaviy avariya – uskuna nosozligi, xodimlarning xattiharakatlari, tabiiy va texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlar tufayli kelib chiqqan, fuqarolarning belgilangan normalardan ko’proq nurlanish olishiga yoki atrof muhitning radioaktiv ifloslanishiga olib kelishi mumkin bo’lgan yoxud olib kelgan ionlashtiruvchi nurlanish manbai ustidan boshqaruvning izdan chiqishi. Radioaktivlik miqdori chegaralangan me’yordan oshmasligi va inson hayoti uchun xavfli vaziyatni vujudga keltirmasligi lozim.
Nurlanish miqdori va zararlanish belgilari orasidagi bog’lanish

Nurlanish miqdori	Zararlanish belgilari
50 R	Zaralanish belgisi yo’q.
100 R	Ko’p marta nurlansa (10-30 kun), 10% odamlarda qusish, darmonsizlanish belgisi paydo bo’ladi.
200 R	Nurlanish kuchaysa I-turdagi nurlanish kuzatiladi.