Радиотехник тизимлар назарияси асослари

0,5
\
V l-(0 .7 5 )3
— 1 - 0,26 MeV_
j
f
r
1
1
dan boshlab bajariladi.
Elektron uchun suvda nurlanishning maksimum burchagi:
c o s #ma* = - = 0 , 7 5 , q = 41,5°. 
n
Tamm-Frank nazariyasiga ko‘ra, chastotasi n dan 
v
+ d 
v
ga qadar 
oralikda bo‘lgan Vavilov-Cherenkov nurlanishidagi fotonlar soni
N (v )
= 
4 
7t
2 (Ze)
2
 f
hc1
I -
1
2 o2
n p
(6.3.7)
(6.3.7) 
formulaga ko ‘ra, hosil bo‘lgan fotonlar soni birlamchi zarra 
zaryadi-ning kvadratiga va zarra tezligiga bog‘Iiq. P ning ortishi bilan
N( 
v )
n oldan
4n"
, e2Z
2 
'
hc2
ga qad ar o rta d i va bu n u rla n ish
chastotasiga bogTiq emas. E = 
h v
boTgani uchun asosiy nurlanish 
energiyasi yuqori chastotali yoki qisqa toTqinli spektr sohasida yotadi. 
Shuning uchun ham Vavilov-Cherenkov nurlanishi ko‘k-binafsha rangli 
nurlanishdan iborat boTadi.
Zarraning nurlanishga sarflaydigan energiyasi kam, shunga qaramasdan
220
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

bu effekt o ‘ta tez zarralar tezliklarini, y o ‘nalishlarini qayd qilishlikda keng 
qo‘llanilmoqda.
6.4-§. Gamma-nurlarning moddalar bilan o ‘zaro ta’sirlashuvlari
Gam ma-nurlar energiyalari bir necha o ‘n keV dan yuqori bo‘ Igan qisqa 
elektromagnit to ‘lqinidir.
Hozirgi zamon tezlatgichlari yordamida gamma-kvantlar energiyalarini 
birnecha GeV gayetkazish mumkin. G am m a-kvantlarto‘lqin uzunliklari 
energiyalari ortishi bilan kamayib boradi:
. 
2
tc
h c
X