Radioaloqa sistemalari Dars o’quv maqsadi

f
2
 
Аналогл
и 
мульти-
плексор 
Частота 
ишлаб 
чиқарувчи
 
генератор 
Импульсли 
модулятор 
Қувват 
кучайтирги
чи 
U
4
(t) 
U
1
(t) 
U
2
(t) 
U
3
(t) 
а) 
U
4
(t) 
U
1
(t) 
U
2
(t) 
U
3
(t) 
Частота 
ишлаб 
чиқарувчи 
генератор 
Модулятор 

f
1
 

f
3
 

f
4
 
б) 
 
Антеннага 
U
m
(t) 
 
Антеннага 
Қувват 
кучайтиргичи 
23.2-расм: а) – тарқатувчи қурилманинг вақт бўйича ва б) – расмда эса
частота бўйича зичлаштирадиган
қурилма структура
схемаси
. 

---

Vaqt bo’yicha zichlashtirilganda axborot ma’lum vaqtda ma’lum chastotada 
kanal orqali berilishi belgilab qo’yiladi. Bitta elituvchi chastota orqali galma-
galdan har-xil manbalardan kelayotgan axborotlar uzatiladi. 
23.2-rasmda 
tarqatuvchi 
qurilmaning 
vaqt 
va 
chastota 
bo’yicha 
zichlashtiradigan qurilmaning struktura sxemasi keltirilgan. Signallar analogli 
multipleksor orqali (analogli kommutator yoki selektor) impuls moduliyatoriga 
beriladi. Axborot signali vaqt bo’yicha ajratilib (diskretlab) ishlab chiqaruvchi 
generatordan chiqqan yuqori chastotali elituvchi chastotani amplituda-impulsli 
(AI), impuls kengligi bo’yicha(IK), fazo-impulsli(FI) yoki impuls-kodli bo’yicha 
modullab quvvat kuchaytirgichga beriladi. Quvvat kuchaytirgichida kuchaytirilgan 
signal antenna orqali fazoga tarqatiladi. 
Ko’pgina radiotexnik sistemalarda chastota bo’yicha zichlash varianti 
ishlatiladi (23.2,b rasm). Bunda manbalardan kelayotgan har hil chastotali axborot 
signallari modulyatorga beriladi. U yerda chastota ishlab chiqaruvchi generatordan 
chiqayotgan elituvchi to’lqin chastotasi chastota, amplituda yoki faza bo’yicha 
modullanadi va quvvat kuchaytirgichida kuchaytirilib antenna orqali fazoga 
tarqatiladi.
Mavzuni mustaxkamlash uchun savollar. 
1.Radiotexnik sistemalar deb nimaga aytiladi? 
2. Radiotexnik sistemalarning asosiy vazifalari nimalardan iborat? 
3. Radiotexnik sistemalarining qanday iyerarxik darajalari mavjud? 
4. Axborotlarni tarqatuvchi radiotexnik sistemalarning asosiy vazifalari nima? 
5. Aloqa liniyasi nima va uning qanday sinflarimavjud? 
6. Aloqa sistemalarini o’tkazuvchanlik xususiyatlarini oshirish uchun nima 
qilish kerak? 
 
 

---