Radio jurnaliSTİKA

interküy, 
reperaund, mühitin səsləri
aiddir.
• 
İnterküy.
Bəzən təbii səs lövhələri kimi də 
adlandırılır. Bu, sənin səsyazdığın yerdə olayın 
təbii olaraq baş verən (və ya məkanda təbii olaraq 
var olan) səsləridir. Bu, olayı dadlandıran detaldır. 
Interküysüz radio reportajı təsəvvür etmək 
mümkün deyil. Məsələn, balıq tutmaqdan reportaj 
hazırlayırsansa, balıqçını redaksiyaya çağırıb 
studiyada müsahibə almaq heç yaxşı təcrübə deyil. 
Niyə? Balıqçı varsa, dənizin, tilovun səsi olmalıdır. 
Hələ can verən balığın qayalıq üstə şappıltısının 
səsini demirəm! Uzaqdan da qağayılar bu səs 
düzəninə bəzək qatmasa, olmaz. Və ya tıxacdan, 
şəhərlə bağlı digər mövzudan bəhs edirsənsə, 
avtomobillərin, tıxacın səsi eşidilməlidir. İnterküy 
müsahibin danışığının, reportyor mətninin arxasında 
eşidilən səsdir. Bu həm də dinləyiciyə baş verənləri 
bir növ “təsvir” edir. Olayın hansı məkanda olduğunu 
görməyə kömək edir. 
• 
Reperaund.
Bu, özəl səsdir. Olayın təbii səsləridir. 
İnterküydən fərqli olaraq burada nəyinsə deyildiyi 
aydın eşidilməlidir. Məsələn, balıqçının tilovunu 
atıb balıq gözləyərəkən mahnı zümzüməsi. Ya da ki 
tilovuna balıq düşərkən “Əla, deyəsən, lap böyükdür” 
deməsi. Başqa misallar – bazarda müştərini səsləyən 
satıcı, aksiyalarda şüarlar qışqıran etirazçıların 
aydın eşidilən səsləri. Nəyə görə təbiidir deyirik? 
Çünki reportyorun heç bir müdaxiləsi olmadan 
alınan səslərdir. Müsahib və ya reportyor reperaund 
üzərində danışmırlar, danışmış olsalar, bu interküyə 
çevrilmiş olar, çünki bu zaman biz nəyin baş veridyini 
dəqiqliklə eşidə bilmirik. 
• 
Müsahibə.
İki cür quraşdırılmış (rəsmi) və ya dinamik 
(qeyri-rəsmi) olur: jurnalist insanlara suallar verir, 
fikirləri öyrənir.Müsahibələr strukturlu və hadisələrlə 
əlaqəli olmalıdır.
• 
Stəndap.
Bu reportyorun hadisə yerindəcə 
gördüklərini, müşahidələrini təsvir etməsidir. Olayı 
daha yaxşı çatdırmaq üçün öz çıxışına şahidlərlə, 
iştirakçılarla müsahibələri də əlavə edə bilər.