R yunusov, K. Umarov, B. Karimov

10-amaliy mashg‘ulot
6.  TOKZOR BARPO ETISH REJASINI TUZISH  
(2 soat)
Ishning maqsadi: Talabalarga fermer va shirkat xo‘jalikla-
rida barpo qilinadigan yangi tok bog‘lari rejasini tuzish hamda 
kerak bo‘ladigan tok ko‘chati sonini hisoblashni o‘rgatish.
Material va jihozlar:
1.  Sh.Temurov. Uzumchilik. – T.: «O‘zbekiston milliy ensik-
lopediyasi» Davlat ilmiy nashriyoti. – 2002. 180–188-betlar.
2.  R.Yunusov. Uzumchilik. Elektron kitob. – 2005. 11.7 MB.
3.  Tokzorlar loyihasi, qalam, amaliy mashg‘ulot topshi riq-
lari.
Qisqacha tushuntirish: Tok o‘tqazish qalinligi tabiiy sha-
roitga, nav tarkibiga, tuplarning o‘sish kuchiga va ularni parva-
rish qilishga bog‘liq. Yer qancha unumdor bo‘lsa, tuplar qancha 
kuchli o‘ssa, ularning oziqlanish maydoni shuncha katta bo‘ladi. 
Tok ildizlari ning rivojlanish tezligi va tarqalish xarakteri ko‘p 
jihatdan o‘tqazish qalinligiga bog‘liq.
Tokni kuzda va bahorda o‘tqazish mumkin. Kuzda no yabr 
oyidan boshlab, sovuq tushguncha davom ettiriladi. Bahorda esa 
tup roq holati ekish uchun yaroqli bo‘la boshlaganda to ko‘chatda 
kurtaklar yozila boshlaguncha, ya’ni aprelning ikkinchi o‘n 
kunigacha davom ettiriladi. Ko‘chatlar qancha kech o‘tqazilsa, 
ular yomon tutadi. Agar yer muzlamagan bo‘lsa, tok ko‘chatlarini 
qishda harorat noldan yuqori bo‘lgan iliq kunlarda ham o‘tqazish 
mumkin. Ko‘chatlarni bahorda o‘tqazishga qaraganda kuzda 
o‘tqazish yaxshi, chunki qishda ular ko‘milmaydi.