Tayanch so‘zlar: G.F.Gendel, opera-seria, partitura, libretto, balet, rechitativ, orkestr, oratoriya, “katta musiqiy drama ”, klavir syuitalari, Sharq qahramoni.
Nazorat savollari
1 .G.F. Gendel ijodi va hayotiy yo'lining tavsifini bering (yasha- gan shaharlar va mamlakatlar bo‘yicha).
Oratoriya janrining o'ziga xosligini, G.F. Gendei ijodida tutgan o‘mi va mavqeyini ochib bering.
“Samson” oratoriyasini tavsiflang.
G.F. Gendel cholg'u janrlari va uslubining o‘ziga xos tomon- larini ochib bering.
Kompozitor syuitalarining shakl-shamoyili va mazmuniy doirasi.
G.F. Gendelning London “Qirol teatri”dagi faoliyati va opera ijodining tavsifi.
Kompozitorning qaysi operalari Sharq olami qahramonlariga bag‘ishlangan?
Adabiyotlar
Музыкальный словарь Гроува. Пер. с англ., ред. и доп. докт. иск. Л. Акопяна - М., 2001.
Салонов М.А. Менестрели. Книга о музыке средневековой Европы. -М., 2004.
Trigulova A. Xorijiy musiqa adabiyoti (o‘quv qo‘llanma). - T., 2009.
Кириллина Л. Гендель. Жизнь замечательных людей.
- М.: Молодая гвардия, 2017.
TESTLAR
Qadimgi musiqa madaniyati o‘choqlarini aniqlang.
Qadimgi Misr, Suriya, Shumer, Bobil, Hindiston va Xitoy;
Qadimgi Yunoniston, Rim;
Qadimgi Yunoniston, Rim, Misr, Suriya, Shumer, Bobil, Hindiston va Xitoy;
to‘g‘ri javob yo‘q.
Pifiya o‘yinlari qaysi mamlakatda o‘tkazilgan?
Rim;
Bobil;
Yunoniston;
Suriya.
Pifiya o‘yinlarida kimlar ishtirok etgan?
qullar;
zodagonlar;
xonanda, sozanda va shoirlar;
sportchilar.
Qadimgi Yunonistonda tantanali aytim va rivoyatlarni kuy- lovchi professional va mohir xonandalar qanday nomlangan?
baxshilar;
dostonchilar;
aedlar;
mutriblar.
Qadimgi yunon tragediyalari muallifi kim?
Gerodot, Plutarx;
Pifagor;
Esxil, Sofokl, Yevripid;
Gomer.
Qadimgi yunon afsonalarida san’at parilari nechta bo‘lgan?
Yunon afsonalaridagi san’at rahnamosi kim?
Zevs;
Gefest;
119
Appolon;
Poseydon.
Bosh Olimp xudolari kimlar?
Gefest, Afrodita, Gera;
Nika, Afina;
Zevs, Aid, Poseydon;
Artemida, Arest, Dionis.
O‘rta asr cherkov musiqasini aniqlang.
menuet;
gavot;
Grigoryan xoral;
syuita.
O‘rta asr katolik qo‘shiqchiligidagi islohotni amalga oshirgan shaxsni aniqlang.
G.F. Gendel;
I.S. Bax;
Rim papasi Grigoriy I;
Pyotr I.
Grigoryan xoralning kuylash uslublarini aniqlang.
yubilatsiya;
burden kuylash;
"a" va "e" javobi;
zaburlash.
Nota yozuvini amaliyotga kiritgan italyan musiqaehisi kim?
Motsart;
Ramo;
Gvido de Aretsso;
Gilyom de Masho.
Ilk cherkov madhiyalari muallifi kim?
Gilyom de Masho;
Gvido de Aretsso;
ruhoniy Amrosiy Mediolanskiy;
Grigoriy I.
O‘rta asr sayyoh artistlari qanday nomlangan?
ministrellar;
skomoroxlar;
d) barcha javoblar to‘g‘ri;
e) jonglyorlar.
Ritsarlar doirasida XI asrga kelib shakllangan san’at namo- yandalari 1dm?
trubadur;
truverlar;
barcha javoblar to‘g‘ri;
minizingerlar.
XIV asrga kelib shakllangan “Yangi san’at” qanday nomlan- gan?
Ars antique;
Romantizm;
"Ars nova";
Klassitsizm.
Uyg‘onish davri g‘oyalari qanday edi?
dunyoviy san’atni rivojlantirish;
cherkov san’atini ulugJash;
antik san’at an’analarini qayta tikiash;
to‘g‘ri javob yo‘q.
Renessans davri tasviriy va amaliy san’at ijodkorlari kim?
Pikasso, Gogen;
Dali, Delakrua;
Rafael, Leonardo da Vinchi, Mikeiandjelo;
Surikov, Shishkin.
Niderland polifonik maktabi ustalari kimlar?
Dj. Palestrina, Dj. Gabriyeli;
U. Byord va T. Talis;
G. Dyufai, I. Okegem, Ya. Obrext, J. Depre, O. Lasso;
Y. Turnovskiy, K. Garant.
"Barokko" so‘zining ma’nosi qanday?
lotin tilida "quvnoq" deb izoh etiladi;
nemis tilida "jiddiy" deb izoh etiladi;
italyan tilida "ajoyib", "g‘aroyib" deb izoh etiladi;
ingliz tilida "go‘zal" deb izoh etiladi.
Opera san’atining Vatani qayerda?
Germaniya, Bremen;
Angliya, London;
d) Italiya, Florensiya;
e) Fransiya, Parij.
Opera otaxoni kirn?
K. Monteverdi;
V. Motsart, K. Glyuk;
Y. Peri va shoir O. Rinuchchi;
Dj. Kachchini.
“Fiorentina kamerata” jamiyatining maqsad va vazifalari qanday bo‘lgan?
yangi sahna janrlarini inkishof etish;
romantizm g‘oyalarini amalga oshirish;
qadimgi yunon tragediya va dramalarini tikiash;
to‘g‘ri javob yo‘q.
Birinchi operalar qanday nomlangan?
zingshpil;
opera-seria;
drama per musica;
opera-buffa.
Vinchenso Galiley kim bo‘lgan?
rassom;
sozanda;
“Fiorentina kamerata” a’zosi, matematik, Ellada san’at shaydosi, kompozitor;
astronom.
“Fiorentina kamerata” asarlarida qaysi musiqiy uslub bosh- chilik qilgan?
polifonik;
garmonik;
gomofon-garmonik;
to‘g‘ri javob "a" va "b".
1600-yili Fransiyada qirol Genrix IV va Mariya Medichi ni- koh marosimida sahnalashtirilgan birinchi operani aniqlang.
"Figaro to‘yi";
"Aida";
"Evredika";
" Sehrli nay".
Opera tarkibiga uvertyura va duetni kiritgan kompozitorni aniqlang.
Dj. Verdi;
R. Vagner;
К Monteverdi;
K. Glyuk.
“Lamento”(nolish qo‘shig‘i) nomi bilan mashhur boUgan ariya turini yaratuvchisi kirn?
K. Glyuk;
R. Vagner;
K. Monteverdi;
J. Bize.
Oratoriya bu...?
xor uchun mo‘ljallangan ikki qismli shakl;
teatrlashgan spektakl;
Muqaddas xristian kitobi asosidagi voqeliklami yorituvchi xor, yakkaxonlar va orkestr uchun mo‘ijallangan shakl;
konsert turi.
Oratoriyalar ilk bor qayerda ijro etilgan?
sahnada;
saroyda;
maxsus ajratilgan cherkov xonalarida;
to‘g‘ri javob yo‘q.
Birinchi oratoriya muallifi kim?
Amrosiy Mediolanskiy;
Grigoriy I;
Emilio del Kavalyeri;
Stefano Landi.
Venetsian opera maktabining namoyandalari kim?
Stefano Landi;
Emilio del Kavalyeri;
Franchesko Kovalli va Mark Antonio Chesti;
K. Monteverdi.
O‘z operalariga Amir Temurni bosh qahramon qilib olgan kompozitorlarni aniqlang.
K. Glyuk, K. Monteverdi;
F. Kovalli;
d) N. Porpoia, A. Vivaldi, A. Sakkini, A. Sapiyensa, G. Gendel, F. Gasparim.
e) Dj. Verdi, R. Vagner.
Opera-seria bu...?
kichik opera;
katta hajmli opera;
jiddiy opera;
lirik opera.
Opera-buffa bu..'.?
kichik opera;
katta hajmli opera;
hajviy opera;
jiddiy opera.
"Zingshpil" opera janrining Vatanini aniqlang.
Fransiya;
Italiya;
Germaniya;
Angliya.
Birinchi opera-buffa va uning muallifi kim?
Otavio Renuchchi - "Evredika";
Dj. Verdi - "Aida";
Djovani Battista Pergolezi - "Xizmatchi xonim";
V. Motsart - "Figaro to‘yi".
Fransuz operasining otaxoni kim?
Djuzeppe Verdi;
Rixard Vagner;
Jan Batista Lyulli;
Kristof Villibald Glyuk.
Syuita bu...?
simfonik orkestr uchun mo‘ljailangan asar;
organ uchun mo‘Ijallangan polifonik asar;
raqs turkumi;
sahnaviy asar turi.
An’anaviy syuita tarkibiga kirgan raqslarni aniqlang.
Polonez, mazurka, krakovyak;
gopak, xorovod;
allemanda, sarabanda, kuranta, jiga, menuet, burre;
barcha javoblar to‘g‘ri.
“Bel canto” so‘zining ma’nosi nima?
tez kuylash;
nolib kuylash;
go‘zal kuylash;
ilhomlanib kuylash.
“Lamento”(nolish qo‘shig‘i) nomi bilan mashhur bo‘lgan ariya turini yaratuvchisi kim?
V. Motsart;
G. Gendel;
K. Monteverdi;
Dj. Verdi.
“Recitative secco” so‘zining ma’nosi nima?
jo‘rsiz rechitativ;
barcha javob to‘g‘ri;
quruq rechitativ, ya’ni asosan me’yoriy deklamatsion tuzilma- lardan iborat bo‘lib, klavesinning kamnamo akkordlari jo‘rligida ijro etilgan;
hayajonli, jonli rechitativ.
45 “Recitative accomagnato” so‘zining ma’nosi nima?
jo‘rsiz rechitativ;
barcha javob to‘g‘ri;
jo‘rlik rechitativ, orkestmi jo‘rligi bilan to‘ldirib turgan;
to‘g‘ri javob yo‘q.
Concerto grosso janrining rivoji uchun o‘z hissasini qo‘shgan kompozitorlar kim?
I.S. Bax;
J. Ramo;
A. Korelli, A. Vivaldi;
G. Gendel.
Mashhur italiyan skripka cholg‘usi ustalari kim?
Antonio Stradivari;
Nikolo Amati;
barcha javoblar to‘g‘ri;
Djuzeppe Gvarneri. .
Fransuz klavesin musiqa maktabining yirik namoyandasi kim?
a) Dj. Gabriyelli;
b) Dj. Palestrina;
Fransua Kupperen;
I.S. Bax.
49.1. S. Bax bilan bir yiida tavallud topgan kompozitorlar kim?
Georg Fridrix Gendel;
Fransua Kupperen;
"a" va "g" javoblari;
Domenikko Skarlatti.
50. Ikki jildli “Yaxshi temperatsiya qilingan klavir” muallifi kim?
Georg Fridrix Gendel;
Fransua Kupperen;
I.S. Bax;
Domeniko Skarlatti.
MUSIQIY ATAMALAR LUG‘ATI
Do'stlaringiz bilan baham: |