o ‘r g a n ilm a g a n .
F r a z e o lo g iz m leksik birlik Icabi q o ila n is h darajasi nuqtayi
n a z a r id a n
h a r n
ta sn if qilinadi.
B unga
k o ‘ra u m u m iste’m ol
fr a z e o lo g iz m i
([holdan toymoq
],
[shunga qaramay],
[ro ‘yobga
chiqmoq))
v a q o ila n ilis h i chegaralangan frazeologizm farqlanadi.
Q o i l a n i l i s h i chegaralan gan frazeologizm q o ila n ilis h davri (eskirgan
va z a m o n d o s h ) va doirasi (dialektal, ilm iy, badiiv so‘zlashuv) bilan
h a m m a ’ l u m b i r tafovutlarga ega:
— e s k ir g a n frazeologizm:
[alifni kaltak demoq], [aliflayloni bir
cho'qishda qochiradigan], [dastin aliflom qilib, kallasini xam qilib],
[y
eng silfcitm oq\;
—
d i a l e k t a l frazeologizm :
[a lag‘da bo'lmoq]
(xavotir o lm o q ),
[ko'ngli tob tashladi]
(ezild i),
[halak bo'lmoq)
(ovora b o im o q ) ,
[qumortqcsi qu ridi)
(intiq b o im o q );
— i l m i y frazeologizm :
[nazar tashlamoq], [ko‘zga tashlanmoq],
[chambar-chas b o g ‘lanmoq], [to'g'ri kelmoq], [imkoniyatlar doirasi),
[qulay q u rsh o v ];
—
b a d i i y fra zeologizm :
[sabr-kosasi to'lmoq], [og'zining tanobi
qochmoq
] ,
[og ‘zidan bodi kirib, shodi chiqmoq], [qildan qiyiq
axtarm oq
] , [ s i x
ham kuymasin, kuiob ham], [boshida yong'oq
chaqm oqf;
Do'stlaringiz bilan baham: |