m a’nosi
ham
s h u n d a y
m a’n o v iy
taraqqiyotga
ega.
M a ’lum
b o ‘ladiki, v a zifa d o sh lik a so sid a vujudga kelgan hosila m a ’no
nafaqat m ustaqil s e m e m a darajasiga etadi, balki o ‘ziga asos b o ‘lgan
b osh, asosiy s e m e m a d a n ham k o ‘ra faollashib, q o ila n ish d o ir a s i
kengayib ketadi. M a s a la n , ilgari
[k o ‘mir\
so ‘zi «ko‘mib y o n d ir ish
y o ‘li bilan o ‘tin d a n ta yyorlan gan y o q ilg ‘i» sem em asiga e g a edi.
Bugungi kunda bu sem em a tarixiylashib, u «ver qatlamida ta b iiy
y o ‘l bilan hosil b o ‘lgan q a ttiq va qora rangli yoqilg‘i» lio s ila
sem ernasi bilan n u tq im iz d a yash ayd i.
M a’lum b o ‘la d ik i, le k s e m a sem antikasidagi lisoniy o ‘z g a r is h
quyidagi natijalarga o lib keladi:
Í . Leksema nutqiy ma’nosining ixtisoslashuvi natijasida yangi
sememaning vujudga kelishi.
« Q u sh n in g ikki yonida harakatlanib
u ch ish vesitasi» s e m e m a s ig a g in a ega bo'lgan [
qanot\
le k se m a si
bugungi kunda « sa m o ly o tn in g ikki yonidan chiqib turgan h a v o d a
su z ish
va
m u a lla q
turish
vositasi»
sem em asiga
him .
ega
polisem antik le k se m a g a a y la n g a n .
I l l
2. Aniq rna’noning mavhum ma’noga aylanishi natijasida
ixtisoslashuvga
zid
m a’novdy
keagayish
yuz
berib,
yangi
sem em aning vujudga Iceiishi.
M asalan,
Do'stlaringiz bilan baham: |