R. S. Amriddinova mehmonxona servis xizmati

Xarid qilish xizmati
117

---

Mehmonxona
xarid xizmatining
asosiy vazifasi- kerakli tovarlarni 
kerakli vaqtda va oqilona narxda sotib olishdir. Mehmonxonadagi zaxira 
quvvati ham hisobga olinishi zarur, chunki zaxiraga saqlash ham pul turadi 
va ba’zi tovarlar uzoq saqlanganda buziladi.
Mehmonxona ehtiyojlari uchun xarid qilinadigan zaruriy tovarlar 
quyidagi guruhlarga bo‘linadi:
1. oziq-ovqatlar(muzlatilgan, konservalangan,quritilgan, ho‘l);
2. ichimliklar;
3. uskunalar va mebel(ishdan chiqishi va eskirishiga qarab), idish-tovoqlar, 
joyshablar;
4. boshqa materiallar(nomer va jamoat joylarini tozalash uchun kerakli 
mahsulotlar).
Ta’minotchilarni tanlashda menejerlar quyidagilarga e’tibor berishlari 
shart:
-
Ta’minotchi obro‘si:
- Tovar sifati va narxi;
-
Xarid hajmi;
- To‘lov shartlari(oldindan to‘lovsiz (predoplata) kreditga bo‘lsa 
yaxshiroq);
-
Xarid qilingan tovarga servis xizmat(uskunalar uchun);
- Olib kelish bahosi, ta’minotchigacha bo‘lgan masofa.
Xarid qilish bo‘limi ko‘pgina hollarda ta’minotchilar bilan uzoq 
muddatli shartnomalar tuzishadi(ba’zida tender o‘tkazishadi). Uzoq 
muddatli shartnomalar chegirmalar olishga , ishning osonlashishiga 
yordam beradi( zaklyuchil kontrakt na god i spi spokoyno).
Lekin bunday xaridlar usulining kamchiligi ham bor. Ta’minot 
hajmining davriyligi shartnomaga belgilangan bo‘ladi. Agar 
mehmonxonaning to‘lish hajmi pasaysa, ushbu tovarlar ortib qoladi va 
aksincha bo‘lganda tovarlar yetmay qolishi mumkin. Yana yetkazib 
berilayotgan tovarlarning sifati keyinchalik qoniqtirmasligi mumkin, 
shartnomani esa buzish jarayoni oson kechmaydi.Yoki bozorda tovar narxi 
pasayishi, mehmonxona esa shartnomaga belgilangan narxni to‘lashiga 
to‘g‘ri keladi. 
Ko‘pgina xaridlar chakana savdolar orqali amalga oshiriladi. Lekin 
buning ham o‘ziga xos kamchilaiklari bor, kerakli tovarlar bozorda 
topilmay qolishi mumkin.Ulgurji savdoda mehmonxona vino, spirtli 
ichimliklar, pivo, tamaki mahsulotlari va go‘shtni sotib oladi.
118

---

Agar otel mehmonxonalar zanjiriga kirsa zaruriy tovarlarning 
aksariyatini ushbu zanjirning neytrallashgan tizimi orqali oladi. Ushbu 
tizim ta’minotni amalga oshiradigan markazlashgan omborxonalarga ega. 
Tizimning malakali xodimlari xarid qilinayotgan tovarlarning sifatli 
bo‘lishini ta’minlashlari kerak.
Xaridlar quyidagicha 
tartibda 
amalga oshiriladi:
1.
Mehmonxonaning barcha bo‘limi xarid bo‘limiga talabnoma beradi. 
Uning shakli har xil bo‘lishi mumkin, lekin hammasi ham detallashgan 
bo‘ladi- tovarning hajmi, og‘irligi, taminotchi davlat,miqdori va eng 
asosiysi muddati kelishib olinadi.
2.
Xaridlar bo‘limi menejeri kelib tushgan talabnomalar xususiyatiga 
qarab, ta’minotchilar takliflarini ko‘rib chiqib(narx, chegirmalar, to‘lov 
vositasi va b.), yaxshisini tanlaydi va buyurtmani rasmiylashtiradi.
3. Buyurtmaga asosan yetib kelgan tovarni tekshirishadi, ro‘yxatdan 
o‘tkazishadi, yaroqsizini qaytarishadi.
4. Ta’minotchilardan kelgan schyot-fakturani tekshirishadi, ro‘yxatga olib, 
moliya bo‘limiga to‘lov uchun jo‘natishadi.