R. O. Ismatov Nammqi, "Menejment" kafedrasidotsenti, iqtisod fanlari

2. Texnologik jarayonni takomillashtirish, mahsulot sifatini yaxshilash tashabbuslarini faol qo‘llab-
quvvatlang.
3. «Qaldirg‘ochlik»ning xar qanday ustunliklaridan foydalanishga xarakat qiling.
4. Yangi iste’mol segmentlarini, tovarni iste’molchilarga etkazib berishning yangi vositalarini
qidiring, faoliyatning geografik chegaralarini kengaytiring.
5. Reklamada asosiy urg‘uni xaridorlarni tovar bilan tanishtirishdan asta-sekin ularda firma va tovar
markasi haqida yaxshi fikr paydo qilishga ko‘chiring.
6. Texnologik o‘zgarishlarga tez reaksiya ko‘rsating.
7. Bozorga xaridorlar guruxini jalb etish uchun narxlarni pasaytirshdan foydalaning.
8. Bozorlarga moliyaviy jixatdan baquvvat autsayderlar kirishini kuting.
Bu tarmoqqa investitsiyalar qo‘yishdagi xavf kamayganda mumkin bo‘ladi.
9. Kuchli raqobatchilar paydo bo‘lishiga tayyorlaning
3-ilova (6.2.1.)
232

---

Etuklik bosqichi rivojlanib borgan sari firmalar o‘zlarining strategik xarakatlarini
raqobatchilar orasida pozitsiyalarini mustaxkamlashga yo‘naltiradilar. Bunda ular quydagi
vositalardan foydalanadilar:
- P a r a m e t r l i k q a t o r l a r in i q is q a r t ir i s h .
- I s h la b c h i q a r i s h j a r a y o n i n i m o d e r n i z a t s i y a q i l i s h g a e ’t i b o r n i q a r a t is h .
- X a r a j a t l a r n i k a m a y t i r i s h g a e ’t i b o r n i k u c h a y t i r i s h .
- M a v j u d x a r i d o r l a r g a s o t u v n i o s h i r i s h .
- R a q o b a t c h i f i r m a la r n i p a s t b a h o l a r d a s o t ib o lis h .
- X a l q a r o b o z o r g a c h i q i s h .
4-ilova (6.2.1.)
“Aqliy hujum” usulidan foydalanish uchun savollar:
1. Firma ishlayotgan tarmoqni qanday ta ’riflash mumkin?
2. Firmaning tarmoqdagi ahvoli qanlay baholanadi?
3. Firmaning tarmoqdagi mavqei va strategik imkoniyatlari o ‘rtasida qanday 
bog‘lanish bor?
Guruxlarda echish uchun test savollari:
1-gurux uchun:
1.test.YAngi tarmokda 
strategiyani 
ishlab 
chikuvchilar 
oldida turgan 
muammolar nimalardan iborat?
a) 
Kelajakda 
rivojlanish 
tendensiyasini 
anik 
belgilash 
imkoniyati 
bo'lmaganligida;
b) 
Nou-xaularning ko'p kismi patentlanganligi;
c) 
Rakobatchilar xakida m a’lumotlarning etishmasligi;
d) 
Barcha javoblar to ’g ’ri
2.test.Tarqoq tarmoklarga nimlarni kiritish mumkin?
a) 
Nashriyotlar, kafe, tez xizmat ko'rsatadiga restoranlar
b) 
Yirik kombinatlar, fabrikalar
c) 
Xolding kompaniyalari
d) 
To’g’ri javob keltirilmagan
2-gurux uchun:
1 test. YAngi tarmokda biznes kilishning eng muxim strategik muammosi nima?
a) 
Doimo tavakkalchilik kilish;
b) 
Rakobatchilar xakida m a’lumot yig’ish;
c) 
YAngi bozorni o ’rganish;
d) 
B va C javoblar to ‘g ‘ri.
2 test. Strategiyani qanday prinsiplari mavjud?
A) doimiy o‘sish nazariyasi
B) xoxish va imkoniyatlar munosabatlari usuli 
S) kichikdan kattaga yumshoq siljish usuli
233

---

D) kelajakda bo‘ladigan o ‘zgarishlarni ko‘ra bilish usuli
5-ilova (6.2.1.)