R. I. Toshmuhamedov

oynasidagi glitserinli suv tomchisiga qo'yiladi va qoplagich oyna bilan yopiladi.
Unda xlamidosporaning qalin po'sti - ekzina, uning ichida esa zarg'aldoq rangli
modda - yog' tomchilari aniqlanadi.
Yangi tayyorlangan preparatdan laboratoriya sharoitida o'stirilgan xlamidospo-
ra mikroskopda qaraladi. Xlamidospora yangi kasallangan o'simlik gerbariylaridan
olinadi. Ba’zidiosporali fragmobazidiya aniqlanadi. Agar kopulyatsiya bo'lsa, «N»
harfi holatida turgan bazidiyasporalar aniqlanishi kerak. Ulaming kurtaklanishiga
ham e ’tibor beriladi.
3. 
Don zang zamburug'i (Puccinia graminis). Zangnamolar (uredinales) qabi­
lasiga kirib, don ekinlarini zararlaydi. Ayniqsa, u madaniy don ekinlari: bug'doy,
javdar, arpa, suliga katta ziyon yetkazadi. Bu ekinlarda juda ko'p uchraydigan
kasallikdir. Ularda rivojlanish sikli juda murakkabdir. Ular ikki pallali o'simlik
zirk va do'lana yaproqlarini zararlaydi, so'ngra don ekinlarini, masalan, bug'doyni
zararlaydi. Bu kasallikka, ko'proq, O'zbekistonning tog' bag'rida ekiladigan ba-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

30-rasm. Qorakuya zamburug4 (Ustilaginales).
1 - qorakuya zamburug4 i bilan kasallangan suli ro‘vagi; 2 - spora; 3 - bazidiya va ba-
zidiyaspora; 4 - kasallangan bug'doy bosncg'i; 5 - spora bilan to'lgan don; 6 - qorakuya
zamburug'i sporalarining turli bosqichdagi o'sishi; 7 - bazidiyada bazidiyasporalarining
kopulyatsiyasi; 8 - konidiylaming shakllanishi; 9 - kasallangan makkajo'xori so'tasi (Us-
tilago maydis).
horgi bug'doy va adir zonalarda ekiladigan arpa uchraydi (31-rasm).
Kasallangan don, zirk va do'lana o'simliklaridan yig'ilgan gerbariy lupada
ko'rib chiqiladi. Don ekinlaridan bug'doy, arpa, suli, javdar poyasi va barglarining