R. I. Toshmuhamedov

3. Ko‘payish usullarini taqqoslash. Kuzatilgan (ko‘rganlami)lami chizib olish
va ulami ifodalash.
4. Mikroskop ostida Zignemanamolar qabilasi vakili spirogiraning tuzilishi va
undagi konyugatsiya jarayonlarini kuzatish, albomga chizish.
Ish tartibi
1. Suv havzasidan keltirilgan ulotriksning ipsimon tallomi mikroskop ostida ku­
zatiladi.
Preparatdan ulotriksning substratga yopishadigan rizoidlari, sellulozali po‘st bi­
lan qoplangan silindrsimon hujayrasi topilib, ichki tuzilishi o‘rganiladi. Xromato-
forining ustki qismida oq dog‘lar shaklidagi pirenoidlar ko'rinadi. Xromatofor
orqasida bitta mag'izi joylashgan bo'lib, u ko'rinmaydi.
Preparatlami siljitib jinssiz va jinsiy ko'pay ish jarayonlarini ham ko'rish mum­
kin. Tallom hujayralaming ko'ndalangiga bo'linishi hisobiga uzaya beradi.
Mikroskopning katta obyekti orqali ba’zi hujayralarda zoosporalar hosil bo‘-
layotganini ham kuzatish mumkin. Har bir ulotriks hujayrasi zoosporalar (4 xiv-
chinli) yoki gametalar (2 xivchinli) hosil qilish xususiyatiga ega.
Jinsiy ko'payish izogamiya yo'li bilan o'tadi. Shuningdek, bularda geterotallizm
hodisasi kuzatiladi. Jinsiy gametalar qo'shilib, zigota hosil qiladi.
2. Spirogira zignemanamalar qabilasiga mansub bo'lib, oddiy, ko'p hujayrali
ipsimon suvo'ti hisoblanadi. U ko'proq kladofora bilan birga uchrab, rangining bir­
muncha to'qligi bilan undan farq qiladi.
Spirogirani lupa orqali ko'rish, shilimshiq g'ilof bilan qoplanganligi tufayli shil­
liq ekanligini qo'l bilan ushlab ko'rib sezish mumkin.
Buyum oynasidagi suv tomchisiga spirogiraning 1-2 ta ipi qo'yilib, so'ngra usti
qoplagich oyna bilan yopiladi. Mikroskopning kichik obyektivi orqali spirogira hu­
jayrasining tuzilishi ko'riladi va rasmi chizib olinadi. Bunda spirogira ipining umu­