R e s p u b L i k a s I k o n s t I t u t s I y a s I n I

181

---

« 0 ‘zbekiston R espublikasining 
Oliy M ajlisg a saylov 
to ‘g‘risida»gi qonunining 
25-moddasida:
— S odir etilgan jin o y a ti uchun su d la n g an lik h o la ti 
tugallanmagan yoki sudlanganligi olib tashlanmagan fuqaro­
lar;
— Saylov kuniga qadar so‘nggi besh yil mobaynida 0 ‘zbekis- 
ton Respublikasi hududida muqim yashamagan fuqarolar;
— 0 ‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarining harbiy 
xizmatchilari, Milliy xavfsizlik xizmati, boshqa harbiylash- 
tirilgan bo‘linmalarning xodimlari;
— Diniy tash k ilo tlar va birlashm alarning professional 
xizmatchilari deputatlikka nomzod etib ro ‘yxatga olinmaydi- 
lar, deyilgan.
Hozirda amalda b o ig an Oliy Majlis Qonunchilik palatasiga 
saylanish huquqiga 25 yoshga to ig a n fuqarolar ega b o iish i 
mumkin. Yoshning bunday belgilanishi shu bilan izohlanadiki, 
deputat ozmi-ko‘pmi m a iu m hayot tajribasiga ega b o iishi, 
o ‘zini davlat va jam oat faoliyatida k o ‘rsata olishi lozim. Bu 
masala bir qancha xorijiy mamlakatlarning Konstitutsiyalari 
va qonunchiligida ham deyarlik shunday hal etilgan. AQSH 
K onstitutsiyasida 25 yoshga to im a g an shaxs Kongressning 
Vakillar palatasining a ’zosi boiish i mumkin emas. Yaponiya 
p arla m e n tin in g v a k illa r p a la ta sig a 25 yoshga t o i g a n , 
maslahatchilar palatasiga esa 30 yoshga to ig an fuqarolar passiv 
saylov huquqidan foydalana olishlari mumkin. Shuni ham 
aytish joizki, ja h o n tajribasida passiv saylov huquqining 
bundan ham yuqori senzlari m a’lum.
2004-yilning 26-dekabrida mamlakatimizda ilk bor 0 ‘zbekis- 
ton Respublikasining ikki palatali parlamenti - Oliy Majlis- 
ning Qonunchilik palatasiga saylovlar b o iib o ‘tdi. M azkur 
saylovlarda beshta siyosiy partiya va tashabbuskor guruhlar 
o ‘zlarining deputatlikka qo‘ygan nomzodlari uchun kurash olib 
boradilar.
Oliy Majlisning Qonunchilik palatasi deputatligiga siyosiy 
p artiyalar ham da saylovchilarning m ustaqil tashabbuskor 
g u ru h la ri ta q d im etg an n o m z o d la rn i M ark aziy saylov 
kom issiyasi to m o n id an r o ‘yx atga olish y ak u n lari b ilan
b o g iiq m a iu m o tlarn i (jadvallarda) berib o ‘tishni joiz deb 
bildik82.