R. D. Dusmuratov buxgalteriya hisobi

11.3-rasm. Realizatsiya jarayoni va moliyaviy natijalar shakllanishi hisobining 
umumiy chizmasi.
Zarar ko‘rilganda 
Foyda olinganda 
2810-«Ombordagi
tayyor mahsulotlar
D-t 
schoti
К-t
9110-«Sotilgan tayyor 
mahsulotlarning tannarxi» 
schoti
D-t
К-t
9010-«Tayyor 
mahsulotlarni sotishdan 
daromadlar»
D-t
schoti
К-t 
Д-т К-т 
4010-«Xaridorlar va 
buyurtmachilardan 
olinadigan schotlar» 
D
-t
К-t
6310-«Xaridor va 
buyurtmachilardan olingan 
bo‘naklar»
D
-t schoti
 К-t
5110-«Hisob-kitob 
schoti»
D-t
К-t
9910-«Yakuniy 
moliyaviy natija» 
D-t 
schoti
К-t
6010-«Mol yetkazib 
beruvchilar va pudrat-
chilarga to‘lanadigan
D
-t schotlar» К-t 
9410-«Sotish xarajatlari»
D-t 
schoti
К-t
Oborot: 
Oborot:
9610-«Foizlar 
ko‘rinishidagi xarajatlar»
D-t
schoti
К-t
6920-«Hisoblangan 
foizlar»
D-t 
schoti К-t
9810-
«
Foyda solig‘i 
bo‘yicha xarajatlar»
D-t
schoti
К-t
6410-«Budjetga to‘lovlar 
bo‘yicha qarz (turlari 
bo‘yicha)» 
D
-t schoti
К-t
8710-«Hisobot davrining 
taqsimlanmagan foydasi»
D-t schoti К-t 
8710-«Hisobot
davrining qoplanmagan 
zarari» schoti

D-t К-t
9510-«Royalti 
ko‘rinishidagi daromadlar»
D-t
schoti
К-t
4850-«Olinadigan 
royalti»
D-t schoti К-t
3 
+ 
+ 
1 
4 
5 
4 
+ 
10 b 
10b 
+
+
+ 
+
+_
Ҳ 
- 
9 
9 
5 
2 
10а 
10а 
10b 
10b 
8 
8 
7 

---

296 
11.4. Asosiy xo‘jalik jarayonlarini hisobga olish bo‘yicha
komples mashq 
 
«Delfin» MChG
ning 1 aprel 2020 y. holatiga 
B A L A N S I
( ming.
so‘m.)
 
AKTIV 
Hisobot 
davri
boshiga
Hisobot 
davri
oxiriga
PASSIV 
Hisobot 
davri
boshiga
Hisobot 
davri
oxiriga
-1- 
-2- 
-3- 
-4- 
-5- 
-6- 
I.Uzoq muddatli aktivlar 
Asosiy vositalar(0100) 
277 
277 
I.O‘z manbalari 
Ustav kapitali (8300) 
527 
527 
Asosiy vositalar eskirishi (0200)
—
30 
Hisobot davrining 
taqsimlanmagan foydasi (8710) 
—
220 
Asosiy vositalar qoldiq qiymati 
277 
247 
I. bo‘lim jami 
277 
247 
I. bo‘lim jami
527 
777 
II. Joriy aktivlar
Tovar-moddiy zaxiralari, shu 
jumladan: 
676 
704 
II.Majburiyatlar 
Kreditor qarzdorlik, shu 
jumladan: 
527 
1 141 
Ishlab 
chiqarish 
zaxiralari 
(materiallar)
 
(1010) 
100 
60 
Mol yetkazib beruvchilar va 
pudratchilarga qarzdorlik
 
(6010) 
142 
162 
Materiallar qiymatidagi farqlar 
(1610) 
—
2 
Byudjetga to‘lovlar bo‘yicha 
qarzdorlik
 
(6400) 
132 
215 
Tayyor mahsulot (2800) 
576 
642 
Davlat maqsadli fondlariga to‘-
lovlar bo‘yicha qarzdorlik (6520) 
112 
211 
Oldindan to‘langan ijara haqi 
(3110) 
—
60 
Mehnat haqi bo‘yicha qarzdorlik
 
(6700) 
141 
441 
Olinadigan royalti (4850) 
— 
12 
To‘lanadigan qisqa muddatli ijara 
(6910) 
—
60 
Kassadagi pul mablag‘lari
 
(5000) 
11 
11 
Hisoblangan foyzlar (6920) 
— 
12 
Hisob-kitob scheti
 
(5100) 
90 
854 
Boshqa majburiyatlar (6990) 
—
40 
 
II. bo‘lim jami
777 
1 641 
II. bo‘lim jami
527 
1 111 
B A L A N S 
1 054 
1 888 
B A L A N S 
1 054 
1 888 
Rahbar _______________ Bosh buxgalter ________
 
1010 «Xom ashyo va materiallar» schotining analitik schotlari bo
‘
yicha qoldiqlar: 
«A» material (3000 kg x 20 so‘m)
60000 so‘m.
«B» material (1000 kg x 40 so‘m)
40000 so‘m. 
Jami:
100000 so‘m. 
2810 «Tayyor mahsulot» schotining analitik schotlari bo
‘
yicha qoldiqlar: 
«A» material (18 400 dona. 1donasi 15 so‘m) 276 000 so‘m. 
«A» material» (15 000 dona. 1donasi 20 so‘m) 
300 000 so‘m. 
Jami:
576 000 so‘m. 
«Delfin» MChG va «Zenit» zavodi o‘rtasida quyidagi materiyallrni etkazib btrish bo‘yicha oldi-
sotti shartnomasi tuzildi: 
a) «A» material (1000 kg x 20 so‘m)
20 000 so‘m.. 
b) «B» material (1000 kg x 40 so‘m)
40 000 so‘m. 
Jami
60 000 so‘m. 
Materiallarni temir yo‘l orqali tashib keltirish qiymati, 
korxona hisobiga mol yetkazib beruvchi tomonidan to‘langan 1 200 so‘m. 
H a m m a s i
61 200 so‘m. 

---

297 
№ 2 Topshiriq.
Yanvar-mart (shartli) 2020 y. «Delfin» MChG da quyidagi xo‘jalik 
operatsiyalari sodir bo‘lgan (so‘m):
№ 
Operatsiya mazmuni 
Summa, 
so‘m 
Schotlar 
korrespondentsiyasi
D-t 
K-t 
I. Ta`vinot jarayoni hisobi 
1 «Zenit» zavodiga materil uchun shartnomaga muvofiq 50 % 
bo‘nak o‘tkazildi. 
30 600 
4310 
5110 
2 Mol yetkazib beruvchilardan quyidagi materiallar korxonaga 
keltirilgan, so‘m hisobida: 
a)
«A» material – 20000 so‘m (1000 kg x 20 so‘m) 
b)
«B» material – 40000 so‘m (1000 kg x 40 so‘m) . 
Jami 60000 so‘m 
Materiallarni temir yo‘l orqali tashib keltirish qiymati korxona 
hisobiga mol yetkazib beruvchilar tomonidan to‘langan. 1200 
so‘m 
H a m m a s i
61 200 
1510 
6010 
3 Materiallarni temir yo‘l stansiyasidan «Delfin» MChG 
omboriga tashib keltirganligi uchun transport tashkiloti 
xarajatlari . 
3 000 
1510 
6010 
4 Sotib olingan materiallar shartnoma bahosi bo‘yicha omborga 
kirim qilindi: 
a)
«A» material – 20000 so‘m (1000 kg x 20 so‘m) 
b)
«B» material – 40000 so‘m (1000 kg x 40 so‘m) . 
Jami
60 000 
1010 
1510 
5 «Zenit» zavodidan olingan materiallar bo‘yicha transport-
tayyorlov xarajatlariga to‘g‘ri keladigan farq summa (4200 
so‘m) aniqlandi (2-operatsiya bo‘yicha 1200 so‘m + 3- 
operatsiya bo‘yicha 3000 so‘m). 
4 200 
1610 
1510 
6 Hisob-kitob schetidan «Zenit» zavodiga qarzning qolgan 
qismini qoplash uchun o‘tkazildi. 
30 600 
6010 
5110 
7 «Zenit» zavodiga shartnomaga muvofiq o‘tkazilgan 50 foizlik 
oldin to‘lov (bo‘nak) hisobga qabul qilindi 
(1- operatsiyaga 
qarang)
30 600 
6010 
4310