R ah im ov a sh od iy a shu xr at q I zi ingliz va ozbek till arid a bahuvrining

IKKINCHI BOB: INGLIZ VA O‘ZBEK TILLARIDA 

“BAHUVRIHI”LAR 

Ushbu  bob  va  fasllarda  o‘zbek  tilshunosligida  haligacha  nisbatan  kam 

o‘rganilgan  mavzu- 

attributiv( 

aniqlovchili) 

qo‘shma 

so‘zlar 

yoxud 

bahuvrihilar

  tahlilga  tortiladi.  Unda  “bahuvrihi”  borasida  dunyo  (  asosan 

Yevropa)tilshunosligida 

aytilgan 

eng 

ilg‘or 

 

nazariy 

ma’lumotlarga 

tayanilib,o‘zbek  tilida    (xalqimiz  nutqida  )  uchrovchi    bahuvrihi    (leksikologik 

vosita)larga  morfologik va semantik izohlar beriladi. 

“Bahuvrihi”    termini  hali  o‘zbek  tilshunoslariga  yaqindan  tanish  emasligini 

inobatga  olgan  holda,  avvalo  ,  mazkur  atama    va  u  orqali  angalashiladigan  

leksikologik vositaga izoh berib o‘tiladi va “bahuvrihi” so‘zi kelib chiqishi, ma’no 

va  mazmuni,  bahuvrihining    aniqlovchili  (attributiv)  qo‘shma  so‘zlarning  bir  turi 

bo‘lib, uning ostida inson shaxsi nomlanishi bilan bog‘liq holda yasalgan qo‘shma 

so‘zlar  tushunilishi  haqida  yetarlicha  ma’lumot  va  izohlar  keltiriladi.  Bundan 

tashqari,  mazkur  bobimizda  bahuvrihining  tilimizdagi  boshqa  attributiv  qo‘shma 

so‘z(  tuyaqush,  qizilishton,  oshqozon,  ko‘kqarg‘a  va  bosh)lardan  farqlanish 

xususiyatlari    va  belgilari  misollar  va  ularning  tahlillari  asosida,  astoyidil,  yoritib 

beriladi va izohlaniladi. Bir so‘z bilan aytganda,  bu bob o‘zbek o‘quvchilariga hali 

notanish  bo‘lgan  “bahuvrihi”  termini  ostida  nima  yashirin  ekanligi  va  uning  

morfologik  xususiyatlari  bilan  sizni    yaqindan  tanishtiradi  va  o‘zbek  tilining  boy 

leksikasi qatoridagi bahuvrihilarga ham izoh beradi.