Р 38 р 38 О. Д. Раҳимов, И. Х. Сиддиқов, М. О. Муродов. Ҳаёт фа

Хавфнинг номенклатураси. 
Номенклатура – маълум бир 
белгиларига кўра тартибга солинган, тизимлаштирилган номлар, 
терминлар рўйхатидир. 
Ҳозирги 
вақтда 
хавфнинг 
алфавит 
тартибидаги 
номенклатураси ишлаб чиқилган бўлиб, у қисқача қуйидаги 
кўринишга эгадир. 
Алкоголь, аномал ҳарорат, аномал нисбий намлик, аномал 
ҳаво тезлиги, аномал барометрик босим, аномал ѐритилганлик, 
аномал ионлашган ҳаво, анализаторларнинг зўриқиши, айланиш 
ва ҳаракатланиш тезлиги, ақлий зўриқиш, босим остидаги 
идишлар, буғ, баландлик, газлар, гербицидлар, гиподинамия, 
гипокинезия, динамик зўриқиш, дорилар, етарсиз мустаҳкамлик, 
ѐмғир, ѐпиқ сиғим, ѐнғин, ѐнғинга хавфли моддалар, ѐруғлик 
оқимининг пульсацияси, захарли моддалар, занглаш, захарланиш, 
иссиқ юза (сирт), инфратовуш, инфрақизил нурлар, ишчи вазият, 
ишчининг нотўғри ҳаракати, касалликлар, кинетик энергия, 
кишиларнинг хато ҳаракати, лазер нурлари, машина ва 
механизмларнинг айланувчи қисмлари, муз, магнит майдони, 
макроорганизмлар, 
метеоритлар, 
микроорганизмлар,
момоқалдироқ, монотонлик, машина ва механизмларнинг 
зўриқиши, нонормал руҳий вазият, нотекис юза, олов, портловчи 
моддалар, пестицидлар, радиация, резонанс, сув, сув босиши, сув 
тошқини, совуқ юза (сирт), статик зўриқиш, статик электр 
зарядлари, тутун, тойғоқ (сирғанчиқ) юза, туман, тўлқин зарбаси, 
тезланиш, 
толиқиш, 
учқун, 
уйқусизлик, 
ультратовуш, 
ультрабинафша нурлар, хазонрезлик, чуқурлик, чанг, чарчаш, 
шовқин, электр ѐйи, электр токи, электр майдони, эмоционал 
зўриқиш, юқоридан қулаш (йиқилиш), юқори равшанликдаги 
ѐруғлик, юқори частотали ток, яшин, ўткир предметлар (учли, 
қиррали, кесувчи ва ҳ.к.), қасмоқ, қурол-яроғ, қор босиши, қор 
кўчиши, қуѐш активлиги, қўѐш зарбаси, ҳаракатланувчи 

---

22 
механизмлар, ҳавонинг газ таркибини бузилиши ва б.). Аниқ 
текширишлар ва тадқиқотлар ўтказишда алоҳида объектлар, 
яъни, ишлаб чиқариш, цехлар, иш жойлари, иш жараѐнлари, касб 
турлари бўйича ҳам хавф номенклатураси тузилади.