Quyish va qadoqlash texnologiyasi

PVX kompozitsiyalar. 
Plastiflkatsiyalanm agan «Koriyent» 
markali polivinilxlorid (PVX) kompozitsiya puflash-ekstruziya 
usuli bilan o ‘simlik moylari uchun ikki turdagi butilkalarni tay- 
yorlashda ishlatiladi. Kompozitsiya kukunsimon aralashma bo‘lib, 
uning tarkibiga suspenzion PVX PVXs-5868PJ markali plastifi- 
katsiyalovchi va muvozanatlovchi qo‘shimchalar kiradi.
Fizik-mexanik ko‘rsatkichlariga ko‘ra, kompozitsiya 4- jadval- 
dagi talab va m e’yorlarga javob berishi kerak.
PVXli kompozitsiyalarni yuqori harorat ta ’sirida ishlab chi­
qarish va qayta ishlash jarayonida vodorod xlorid, yuqori nafas 
yo‘llarigi salbiy ta ’sir qiluvchi vinil xlorid, dioktilftalat bug‘lari 
ajralib chiqishi mumkin (175°С dan yuqori). Vodorod xloridning 
ishchi zonasidagi mumkin b o lg an chegaraviy konsentratsiyasi 
5 m g/m 3. Kompozitsiya — qiyin yonuvchan kukunsimon massa.
Moskva yog‘ kombinatida birinchi bo‘lib puflash-ekstruziya 
usuli bilan o ‘simlik moylarini qadoqlash liniyasi o ‘rnatildi, bu usul 
PVXni katta miqdorda tejash imkonini beradi. PVX va polietilen 
chiqindilari qopqoq ishlab chiqarish uchun qaytadan ishlab chiqa- 
rishga beriladi. Bu liniyada turli o ‘simlik moylari uchun yumaloq 
va kvadrat shaklli butilkalar ishlab chiqariladi.
30

---

Butilka ishlab chiqarish uchun xomashyo bo‘lib «Koriyent» 
markali PVX, qopqoq ishlab chiqarish uchun esa polietilen xizmat 
qiladi. PVXdan tayyorlangan polimer mahsulotlar yuqori kimyo- 
viy turg‘unligi va mexanik pishiqligi, kam miqdorda bug‘, gaz, suv 
o ‘tkazishi, hidli moddalar kirishiga chidamliligi, amalda hidsiz, 
fiziologik jihatdan xavfsiz ekanligi bilan ajralib turadi. PVX quyi- 
dagi ijobiy ko‘rsatkichlarga ega: shaffof, qattiq, mexanik va kuchli 
zarbaga chidamli, steril va yaxshi shakllanuvchan. Bularning bar- 
chasi o ‘simlik moylari uchun butilka tayyorlashda undan tobora 
keng foydalanishga imkon beradi.