Qutblanish va qutblanish tekisligining aylanishi

bu yerda е va m lar mos ravishda elektronning zaryadi va massasi. В – tashqi maydon induksiyasi. Chastota o‘zgarishi uncha katta emas. В= 0,5 Tl bo‘lganda  = 4∙10¹⁰ s ^-1 , ko‘zga ko‘rinuvchi nurlar uchun  4∙10¹⁵ s ^-1 bo‘lib, chastotasining nisbiy o‘zgarishi /₀=10^-5, ya’ni juda kichik kattalikdir.

3.2-rasm. Agar magnit maydon induksiya chiziqlariga perpendikulyar holda qaralsa chiziqli qutblangan yorug‘likning 3 ta spektral chizig‘i ko‘rinadi.

3.3 –rasm. Ulardan birining chastotasi ₀ va Z o‘qi yo‘nalishida tebranuvchi elektrik vektor bo‘lib, qolgan 2 tasi ₀ chastotali Z o‘qiga perpendikulyar ravishda tebranuvchi va kuzatish yo‘nalishi elektr vektorlaridir.

Oddiy Zeyeman effektini Lorens nazariy tushuntirdi. Bu nazariyaga asosan atomda elektronlar mumkin bo‘lgan yo‘nalishda qutblangan ₀ chastotali garmonik tebranib, xuddi shunday chastotali elektromagnit nurlar chiqaradi. Elektronning murakkab harakatini Z o‘qi bo‘ylab tebranma va XOY tekislikda aylanma harakatlari yig‘indisi deb qarash mumkin. XOY tеkislikdа aylanma harakati bir xil ehtimollik bilan 2 xil soat strelkasi bo‘ylab va soat strelkasi yo‘nalishiga qarshi bo‘lishi mumkin Induksiyasi 0 dan В gacha ortib boruvchi tashqi magnit maydonda Faradey elektr yurituvchi kuch induksiyasi yuzaga kelib, elektronning tezlanish bilan harakatlanishiga, ya’ni energiyasining o‘zgarishiga olib keladi. Maydonning ortish vaqti elektronning xususiy aylanish davriga nisbatan har doim katta bo‘ladi. Elektronning orbita radiusi o‘zgarmasdan chastotasi orta boradi. Chastotasining o‘zgarishi: