“qutadg‘u bilig” asarining ta’limiy-tarbiyaviy ahamiyati



Download 75,02 Kb.
Pdf ko'rish
bet7/9
Sana14.12.2022
Hajmi75,02 Kb.
#886007
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
b06fdc ce01f7a2794c4d75ba1b4f209f2ebadf

__________________________________________________________________ 
"Экономика и социум" №10(77) 2020 www.iupr.ru
ezgulikning boshi til odobi, asar uning foyda va zararlariga bag‘ishlanadi deya 
ta’kidlaydi. Til insonning qadr-qimmatini oshiradi yoki shu til orqali inson yuz 
tuban ham ketishi mumkin. Kishi ikki narsa bilan hayotda mangu qoladi: biri 
xushxulqlik bo‘lsa, ikkinchisi yaxshi so‘z, deydi. Insoniy munosabatlarning eng 
oliy mezoni sanalgan hurmat va ehtiromni tarkib toptirishning barcha ko‘rinishlari 
asarda o‘z ifodasini topgan. Yusuf Xos Hojib jamiyat taqdirini hal etuvchi eng 
ulug‘ mansabdorlardan tortib, oila a’zolarigacha bir-biriga bo‘lgan muomala-
munosabat masalalarini ham hayotiy misollar vositasida yoritadi. 
Yusuf Xos Hojibning amaldorlar axloqi haqidagi o‘gitlari diqqatga sazovor 
va bu fikrlar hozirgi davrda ham qimmatli sanaladi. Allomaning beklar, hojiblar, 
vazirlar, saroyboshilar, elchilar, lashkarboshilar, devonboshilar, xazinadorlar, 
sarkotiblar kabi ko‘plab amaldorlarning hatti-harakatlari, ish yuritishlari, xulq-
odobi haqidagi o‘gitlari va yo‘l-yo‘riqlari har bir amaldor uchun dastur sanaladi. 
(Agar) dunyo beglari ichimlikka (maishatga) berilsa, 
El va xalqning dardlari (qismati) achchiq bo‘ladi. 
Jahongir kishi aysh-ishratga mahliyo bo‘lsa, 
Elini buzadi (xarob qiladi), o‘zi (esa) tilamchi 
Bo‘lib qoladi
.
Yusuf Xos Hojib takabburlik, mag‘rurlanish, kekkayishga kamtarlik, 
xushsuxanlik, xushfe’llikni qarshi qo‘yadi. Shuningdek, amaldorlarga xoh katta
xoh kichik bo‘lsin, baland himmatlilik, muruvvatli bo‘lish, samimiylik, xos fazilat 
ekanligini alohida ta’kidlaydi. Insonning haqiqiy boyligi uning ko‘z va ko‘ngil 
to‘qligi deb baho beradi. Zero, ochko‘zlik, ta’magirlik insonda poraxo‘rlik kabi 
yomon illatning tomir otishiga olib keladi, deydi. 
Yusuf Xos Hojib o‘z asarida davlat va huquq haqidagi qarashlari bilan ilm-
fan taraqqiyotiga ham munosib hissa qo‘shdi. U o‘rta asrlar sharoitida ilm-fan 
rivoji, insonparvarlik, adolat va haqiqat g‘oyalarining tantanasi uchun kurashib, 
butun insoniyat madaniyatining rivojlanishida muhim rol o‘ynadi. Bu haqida 
H.Boboev va Z.G‘ofurovlarning quyidagi fikrlari e'tiborga molikdir: “Yusuf Xos 
Hojib O‘rta Osiyo xalqlari ma'naviyat va ma'rifat haqida ta'limotlarining paydo 



Download 75,02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish