5. Kationlarning analitik namunalarini analizining sistematik yo‘nalishi
Barcha kasrli aniqlashlarni bajarib bo‘lgandan keyin №1 va №2 nazorat ishlarida keltirilganidek metall kationlarini o‘rganilayotgan aralashmadan sistematik analiz qilishni amalga oshirishga o‘tiladi.
6. Analiz qilinuvchi aralashmalarda anionlarni aniqlash.
Tuzlar aralashmasining o‘tkazilgan tekshiruvlarning natijalariga asosan va kationlarni aniqlash natijalariga ko‘ra qanday anionlar aniqlandi va qanday oldindan ma’lum natijalar ushbu aralashmada ishtirok etmasligi mumkinligi to‘g‘risida hulosa chiqariladi. Keyin anionlarni analiz qilish uchun sodali ekstrakt eritmasi tayyorlanadi. Ushbu eritmada o‘rganilayotgan kationlar sifatida faqatgina kaliy, natriy va soda qoldiqlari qo‘llanadi. Quruq tuzlar aralashmasidan sodali ekstraktni tayyorlash metodikasi Alekseyev, Kreshkov, Klyachko, Lyalikov, Alimarinlarning turli darsliklaridan keltirilgan. Olingan ekstraktni yaxshilab sirka kislotasi bilan kuchsiz ishqoriy reaksiyagacha neytrallanadi va xulosalar chiqariladi. Analiz oddiy sxema bo‘yicha olib boriladi.
7. ANALITIK QO‘LLASH
Qoidaga ko‘ra, sanoat obyektlarining va tabiiy materiallarning sifat analizini ikkita bosqichda olib borish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Dastlab, avvalgi tekishruvlar o‘tkaziladi, keyin esa kationlar va anionlarning sistematik analizi o‘tkaziladi. O‘rganilayotgan obyektning bunday analizi butun bir sifat tadqiqotining yakuniy bosqichi hisoblanadi, shuning uchun ham unga alohida e’tibor qaratish lozim.
Sistematik analizning alohida operatsiyalarini o‘tkazishda o‘tkazilayotgan reaksiyalarga e’tiborli bo‘lish va olingan natijalarni yaxshilab analiz qilish darkor, bu o‘z navbatida analizning yo‘lini osonlashtirish imkoni beradi, kerak bo‘lmagan operatsiyalardan saqlaydi va kerakli xulosalarni chiqarish imkonini beradi. Analiz qilinuvchi materiallarning tashqi xarakteristikalariga e’tiborsiz bo‘lish tavsiya etilmaydi. Agarda analiz qiluvchi eritma rangsiz bo‘lsa, unda katta miqdorda mis ionlarining konsentratsiyalari bo‘lmaydi, lekin 10-3 -10-5M lar ishtirok etishi mumkin va ushbu holatda rang kuchsiz namoyon bo‘ladi. Agarda, xlorid kislotasi qo‘shilganda eritmadan gaz pufakchalari ajralmasa, bu karbonatlar va sufitlarning ahamiyatli miqdori yo‘qligidan dalolat beradi, lekin ularning mikrokonsentratsiyalari bo‘lishi mumkin. Shuni oldindan aytish mumkinki, eritmaning rangi quyidagi ionlarning mavjudligini bildiradi: yashil – xrom, vanadiy, uran va nikel tuzlari; pushti – kabalt; sariq – temir, xromat; qovoqrang – bixromat; binafsha – vanadiy va permanganat. Ko‘rinib turibdiki, ko‘plab ionlar bir xil rangni namoyon etmoqda, bu o‘z navbatida sifat analizini chegaralaydi va uni faqatgina individual tuzlar va eritmalar uchun qo‘llanuvchi qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |