Quruq tuzlar” aralashmasi analizi Daslabki tekshiruvlar

4. Kationlarni kasrli aniqlash.

• 
  O‘rganilayotgan eritmaning alohida porsiyalarida kasrli usul yordamida I, II, III,IV, V va VI guruhlar aralashmasi analizida qo‘llanilgan usullarga tayanib ammoniy, temir (II) va (III), marganes, kobalt, nikel, xrom kationlari aniqlanadi. Bundan tashqari, kasrli usul bilan kalsiy, magniy, natriy va kaliy kationlari ham aniqlanadi. Kalsiy va magniy ionlarini aniqlash uchun 15–20 tomchi o‘rganilayotgan eritmaga tomchilab pH=9 gacha ammiak qo‘shiladi, kukunsimon rux kiritiladi, suv hammomida qizdiriladi, aralashtiriladi va so‘ngra cho‘kmani sentrifugalash yordamida eritmadan ajratiladi.
  
• 
  Buning natijasida barcha kationlar, ishqoriy va ishqoriy yer metallarini hisobga olmaganda albatta, shuningdek ammoniy ham gidroksidlar yoki erkin metallar ko‘rinishida cho‘kmaga o‘tadi (rux ishqoriy muhitda mis, kumush, vismut, qalay, simob kationlarini erkin holatgacha qaytaradi). Cho‘kmani tashlab yuboriladi, sentrifugatni unda kalsiy va magniy ionlarini aniqlash uchun qo‘llashadi. Buning uchun eritmaga ammoniy oksalat qo‘shiladi, bunda oq rangdagi cho‘kmaning tushishi kalsiy kation­larining mavjudligidan dalolat beradi. So‘ngra kalsiyning to‘liq cho‘kishiga erishiladi, cho‘kma ajratiladi va eritmada ammiak va natriy gidrofosfat bilan reaksiya orqali magniy aniqlanadi.
  
• 
  Kaliy ionlarini kasrli aniqlash uchun tigelga 25–30 tomchi o‘rganilayotgan eritmadan va 15 tomchi 2N natriy kabonatidan quyiladi. Eritmani tushgan cho‘kma bilan qaynatiladi. Qaynatish­ning ammoniyning to‘liq yo‘q bo‘lmaguniga qadar o‘tkaziladi. Eritmani cho‘kmadan ajratiladi, eritmani pH=5 gacha sirka kislota bilan oksidlanadi va 1,5–2,0 ml gacha bug‘latiladi. Shundan so‘ng unda kaliy kationlari yangi tayyorlangan natriy geksakobaltonitrit eritmasi reaksiyasi orqali aniqlanadi.
  
• 
  Natriy ionlarining kasrli aniqlanishi huddi shunday usulda aniqlanadi, bunda natriy karbonati eritmasi o‘rniga kaliy karbonati qo‘llanadi, natriy geksakobaltonirit o‘rniga rux uranil atsetatidan foydalaniladi.
  
• 
  Alohida porsiyalarda 5–10 tomchi olingan eritmani №1 va №2 nazorat ishlarida keltirilganidek metall kationlarini aniqlash analizini o‘tkaziladi.