Qurilish vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti muhandislik qurilish infrastrukturasi fakulteti

1.3. Korxonaning maxsuldorligini aniqlash
Har bir ishlab chiqarish jarayonida, yetkazib berishda, saqlashda, foydalanishda va boshqa jarayonlarda albatta talofatlar, braklar umuman olganda yo‘qotilishlar bo‘ladi. Shuning uchun hisoblanganda albatta bu jarayonlarni ham hisoblash zarur.
Bog‘lovchi moddalar ishlab chiqarish zavodlari uchun talofatlar 1 – 3 % gacha olinadi. Har texnalogik jarayon uchun ishlab chiqarishni hisobi quydagi formula bo‘richa hisoblanadi.

Bu yerda:
Пp - hisoblaydigan jarayonni ishlab chiqarish.
Пo - loyihalashtirilayotgan tsexning bir yillik ishlab chiqarishi.
Б - ishlab chiqarishdagi talofat.
Yuqoridagi formula yordamida talofotlar xisobga olinib zavodning talab etilgan maxsuldorligi aniqlanadi
П_p = =563452 t
Yiliga 563 452 t maxsulot ishlab chiqarish uchun qancha homashyo zarur ekanini hisoblaymiz.
Hаvоdа qоtuvchi оhаk ishlаb chiqаrishdа tаrkibidа аsоsаn CаCО₃ bo‘lgаn hаmmа tаbiiy mоddаlаrdаn fоydаlаnish mumkin. Оhаkni nаzаriy tаrkibi 56% CаО vа 44% CО₂ dаn ibоrаt.


CaCO₃(100%) CaO (56%) +CO₂ (44%)


563 452 (t) 56%
X (t) 100%

Yuqoridagi proportsiya yordamida talab etiladigan oxaktosh massasi topiladi.

X = =1006164,3 t

Oxaktoshni xam maydalashda har xil talofatlar bo’lishini inobatga olib, quyidagi formula yordamida talofatlarsiz xomashyo sarfi xisoblanadi.

Bu yerda:
Пp - hisoblaydigan jarayonni ishlab chiqarish.
Пo - loyihalashtirilayotgan sexning bir yillik ishlab chiqarishi.
Б - ishlab chiqarishdagi talofat.
Yuqoridagi formula yordamida talofotlar xisobga olinib zavodning talab etilgan maxsuldorligi aniqlanadi
П_p = =1 021 486,6 t
1.2-jadval.

T/r	Korxona bo’limlari nomi	Maxsulot ning nomi	Bir yillik talab (t)	Ishlab chiqarish (t)
				yilda	sutkada	navbatda	soatda
1	Maydalash	Oxaktosh	1006164,3	1021486,6	3349,2	1674,6	209,3
2	Kuydirish			1021486,6	2918,5	972,8	121.6
3	Tuyish	Oxak	555 000	563 452	1847,4	923,7	115,5