Qurilish materiallari korxonalar iqtisodiyoti

Aylanuvchanlik koeffisiyenti muayyan vaqt mobaynidagi aylanma mablag’lar miqdorini yoki berilgan davrdagi aylanma mablag’larning har 1 so’miga to’g’ri keladigan mahsulot hajmini ko’rsatadi. U quyidagi formula yordamida hisoblanadi:

bu yerda:

Q - sotilgan mahsulot hajmi (buyurtmachiga topshirilgan ishlar hajmi);

OS - aylanma mablag’larning o’rtacha qiymati.

Aylanuvchanlik koeffisiyentining kamayishi korxonaning aylanma vositalari aylanishining sekinlashayotganligidan dalolat beradi va aksincha.

Bir aylanmaning o’rtacha davomiyligi (D_o’r) hisobot davri kunlarining aylanuvchanlik koeffisiyenti qiymatiga nisbati bo’lib, quyidagi formula bo’yicha hisoblanadi:

bu yerda T_r – hisobot davri (360 kun, 180 kun, 90 kun).

Aylanma vositalarning aylanish davomiyligi qanchalik kichik yoki sotilgan mahsulot hajmi o’zgarmas bo’lgandagi aylanishlar soni qanchalik ko’p bo’lsa, aylanma vositalar shunchalik kamroq miqdorda talab qilinadi va aksincha, aylanma vositalar qanchalik tez aylanib tursa, ulardan shunchalik samarali foydalaniladi. Aylanma vositalarning aylanishini jadallashtirish samarasi resurslarning ozod bo’lishi, ulardan foydalanishning yaxshilanishi tufayli ularga bo’lgan ehtiyojning kamayishida aks etadi.