Qurilish materiallari, buyumlari va konstruktsiyalarini ishlab chiqarish

Issiqlik izolyatsiyalovchi suvoq 
Har bir suvoq issiqlikning singib optishiga mahlum darajada qarshilik koprsatib, suvoq 
qatlamining qalinligiga va issiqlik optkazuvchanligiga bogpliq bopladi. Biroq, suvoqning issiqlik 
izolyatsiyalovchi tahsiri umumiy issiqlik izolyatsiyasiga nisbatan ancha pastdir. Issiqlik 
optkazuvchanlikning hisobiy qiymatlari ohak-tsementli suvoq uchun 0,87 Vt/(m
.
K) ni va 
tsementli suvoq uchun 1,4 Vt/(m
.
K) ni tashkil etadi. Bu koprsatkichlarni yaxshilash uchun 
suvoqdagi oddiy topldirgichni yengil topldirgich (keramzit, shishgan slanets, pemza, perlit, 
vermikulit, havo polistroli) bilan qisman yoki topla almashtirish kerak. 
Issiqlik izolyatsiyasi. 
Issiqlik izolyatsiyasiga boplgan yuqori talablardan tashqi 
devorlarga nisbatan ham yuqori talablar kelib chiqadi. Tashqi devorlarning issiqlik uzatish 
koeffitsienti 0,3 dan 0,6 Vt/(m
.
K) gacha boplishi kerak. 
9 va 10-jadvallardagi dastlabki uchta ustunda issiqlik izolyatsiyasi boplmagan suvoqli 
devorlar uchun issiqlik optkazuvchanlik, devor qalinligi va issiqlik uzatish koeffitsienti 
oprtasidagi bogplanish topgprisidagi mahlumotlar Germaniya tajribasi misolida keltirilgan. Bu 
koprsatkichlardan turlicha foydalanish mumkin. 
Masalan: Devorlar qalinligi – S=36,5 issiqlik optkazuvchanlik λ
R
=0,21 Vt/(m

K); issiqlik 
uzatish koeffitsientini topish kerak. Jadvaldan k= 0,51 Vt/m
2

K ekanligni aniqlash mumkin. 
Issiqlik optkazuvchanlik λ
R
=0,21 Vt/(m

K), issiqlik uzatish koeffitsienti 0,51 Vt/(m²

K), 
devorning qalinligi - S ni topish kerak. Jadvaldan koprinadiki, devorlarning qalinligi S=30 sm. 
SHovqinning tahsiri, tovush izolyatsiyasi 

Turar joyga boplgan tibbiy talablardan biri yashovchilarning turar joylarida 
ortiqcha shovqinlar boplmasligi xuquqiga rioya qilinishi;

uyquning buzilishi; 

psixovegetativ va emotsional tahsir; 

xona ichida va tashqarisida dam olishning buzilishi. 
Tibbiyot nuqtai-nazaridan xonadagi shovqin darajasi 9-jadvalda keltirilgan qiymatlardan 
yuqori boplmasligi kerak. 
Tashqi qurilish elementlarining tovush izolyatsiyasi shunga muvofiq boplishi kerakki, 
bunda qurilishning biror hududidagi shovqining mahalliy darajasi (11 – jadval) sanitariya 

---

99 
mehyorlarida tavsiya etilgan qiymatgacha (10 – jadval) pasaytirilishi kerak. Tashqi 
elementlarning tovush izolyatsiyasi darajasi derazalarni qurishda, panjara va ochiluvchi deraza 
eshiklarini ham ehtiborga olganda, texnik va iqtisodiy imkoniyatlar chegarasida bopladi. 
9 – jadval 
Izolyatsion suvoqsiz va 5-10 sm qalinlikdagi izolyatsion suvoqli, shuningdek, izolyatsion 
suvogpining issiqlik optkazuvchanligi koeffitsientlari har xil boplgan tashqi devorlarni terib 
chiqish uchun issiqlik uzatish koeffitsientlari (k) 
Terish 
Izolyats
i on 
suvoqsi
z devor 
Izolyatsion suvoqning pastki qatlamli devor 
Λ
R
=0,06; 0,08 va 10 Vt/ K 
Issiq 
lik 
optkaz
uvcha
nlik 
Qalin 
ligi 
Izolyatsion suvoqning 
qalinligi 5 sm (pastki 
qatlam) 
Izolyatsion suvoqning 
qalinligi 10 sm (pastki 
qatlam) 
Λ
R
=0,0
6 
Λ
R
=0,0
8 
Λ
R
=0,1
0 
Λ
R
=0,0
6 
Λ
R
=0,08 
Λ
R
=0,1
0 
Λ
R,
Vt/ K 
S,
sm