Qurilish кonstruksiyalari” каfedrasi 5312000-“Neft-gazni qayta ishlash sanoati оb’yektarini loyihalashtirish va qurish” ta’lim yo‘nalishi

I.ARXITEKTURA-QURILISH QISMI
1.1.Hudud haqida geografik va arxitekturaviy ma’lumotlar

Muborak tumani - Oʻzbekiston Respublikasining Qashqadaryo viloyatidagi tuman bo`lib, 13.09.1978 yili tashkil etilgan. Gʻarbda Buxoro viloyati, shimolda Navoiy va Samarqand viloyatlari, sharqda viloyatning Koson tumani, janubda Kasbi va Mirishkor tumanlari bilan chegaradosh.Maydoni 3,07 ming km². Aholisi 68,9 ming kishiga yaqin .Aholi zichligi 22,4 kishi kv.km .Tumanda to`rtta Qishloq fuqarolar yigʻini (Muborak, Sariq, Qarluk, Qoraqum), bitta shahar (Muborak) mavjud. Tuman markazi — Muborak shahridir.

Tabiati. Tuman Qashqadaryoning quyi qismida, Qarshi choʻli zonasida joylashgan. Yer usti tekislik, adir va qirlardan iborat. Balandligi 450– 550 m. Yozi uzun va issiq, iyulda temperatura 47 C⁰ gacha kutariladi. Yanvarda eng past harorat —27 C°. Noyabr oʻrtalaridan havo soviydi va namgarchilik boshlanadi. Yillik yogʻin 190–200 mmni tashkil etadi. Vegetatsiya davri 270—280 kun. Tuman hududidan Qashqadaryo oqib oʻtadi. Aholisi, asosan, oʻzbeklar, shuningdek, tojik,rus, turkman, tatar, arman, ukrain, ozarbayjon va boshqa millat vakillari ham yashaydi. Aholining oʻrtacha zichligi 1 km² ga 20 kishi (2003).



Xoʻjaligi. Tuman hududida neft va gaz konlari ko`p topilgan. Janubiy Muborak, Shimoliy Muborak va boshqa konlardan neft va gaz qazib olinadi va qayta ishlanadi.Hududda Muborak— Zirabuloq, Muborak—Kogon, Muborak—Navoiy gaz uzatish quvurlari uzluksiz ravishda ishlab turibdi. Muborak tumani gaz konlaridan tashqari, tabiiy gazni qayta ishlash zavodi mavjud. Tumanda "Muborakneftgaz" korxonasi va unga qarashli Zevardi, Koʻkdumaloq, Alan, Oʻrtabuloq, Kultoq, Pomuq, Shimoliy Oʻrtabuloq, Kurik kabi gaz konlari ishlab turibdi. Tumanda bitta qoʻshma korxona, 850 dan ziyod kichik va xususiy korxona, 16 aksiyadorlik jamiyati mavjud. Qishloq xoʻjaligida paxtachilik, gʻallachilik va chorvachilik bo`yicha yetakchi oʻrinda. Bundan tashqari to`rtta shirkat xoʻjaligi, oltita fermerlar uyushmasi, hamda asalarichilik va qorakoʻlchilikka ixtisoslashgan naslchilik xoʻjaliklari bor. Jami 23,7 ming gektar atrofida ekin maydonining 22,9 ming gektari sugʻoriladi, 11 000 gektarga yaqin maydonga paxta, 10,5 ming gektar maydonga gʻalla, 100 gektar maydonga sabzavot va poliz, 108 gektar maydonga yem-xashak ekinlari ekiladi, 142 gektar maydonni bogʻlar egallagan.