“Qurilish” kafedrasi “Мetrologiyа, standartlashtirish va sertifikatlashtirish” fanidan 4-kurs qmbkich guruh talabalari uchun

O‘zbekiston Respublikasi standartlashtirish bo‘yicha texnik qumita (TQ)lari
Xalqaro standartlashtirish tashkiloti
Standartlashtirish bo’yicha milliy tashkilotlar o’rtasidagi aloqalarni mustahkamlash va hamkorlikni kengaytirish uchun qator xalqaro tashkilotlar tuzilgan. Xalqaro standartlashtirish tarixi amalda birinchi standartlashtirish milliy tashkiloti – Britaniya Assotsiatsiyasi (Britich Enginezing Standards Accociation) 1901-yilda tashkil etilgan bo‘lib, biroz keyinroq, birinchi jahon urushi davrida Daniya byurosi, Germaniya qo’mitasi (1918 y), Amerika qo’mitasi (1918 y) va boshqalar tashkil topdi.
Standartlashtirish sohasidagi ishlar xalqaro markaz kerakligini taqozo qildi. Shu maqsadda 1926 yili standartlashtirish milliy tashkilotlarning Xalqaro Assotsiatsiyasi (ISA) paydo bo‘ldi. ISA ning tarkibiga 20 ta mamlakat vakillari kirdi.
1938 yili Berlin shahrida standartlashtirish boyicha Xalqaro sezd ochildi. Unda texnikaning turli sohalari boyicha 32 ta qumita va kichik qumitalar tuzildi. 1939 yili boshlangan ikkinchi jahon urushi ISA ning faoliyatini to‘xtatib qoydi.
Xozirgi Xalqaro standartlashtirish tashkiloti (International Standards Organization) 1946 – 1947 yillari tashkil topdi, uni qisqacha ISO deb yuritiladi. Bu nufuzli tashkilot Birlashgan Millatlar Bosh Assambleyasi tarkibida faoliyat ko‘rsatib, rivoj topmoqda.
ISO ning tuzilishidan ko‘zda tutilgan asosiy maqsad – xalqaro miqyosdagi mol almashinuvida va o‘zaro yordamni yengillashtirish uchun dunyo ko‘lamida standartlashtirishni rivojlantirishga ko‘maklashish hamda aqliy, ilmiy, texnikaviy va iqtisodiy faoliyatlar sohasida hamdo‘stlikni rivojlantirishdir.
Standartlashtirish va metrologiya bo‘yicha arab tashkiloti (ASMO) arab iqtisodiy birligining Kengashi qaroriga binoan 1965 yil 12 dekabrda tashkil qilindi.
Xalqaro standartlashtirish tashkilotlari 1 – jadvalda keltirilgan.

Akronumlari		Tashkilotlar nomlari
russcha	inlizcha
АОРС	ARSO	Afrikanskaya Organizatsiya Regionalnix Standartov
А – ТСАЛ	APLAC	Aziatsko – Tixookeanskoye Sotrudnichestvo po Akkreditatsii Laboratoriy
YEА	EA	Yevropeyskoye sotrudnichestvo v oblasti Akkreditatsii
YEА	EA	Yevropeyskoye sotrudnichestvo po аkkreditаsii
yekS	CEN	Yevropeyskiy Komitet po Stаndаrtizаsii
YEKSET	CENELEC	Yevropeyskiy Komitet po Stаndаrtizаsii Elektrotexnicheskoy Produksii
ISO	ISO	Mejdunаrodnаya orgаnizаsiya po stаndаrtizаsii
kksk	ACCSQ	Konsultаtivniy Komitet po Stаndаrtаm i Kаchestvu pri А5YEАN
ksto	PASC	Kongress po Stаndаrtаm dlya rаyonа Tixogo Okeаnа
MАSА	IAAC	Mejаmerikаnskoye Sotrudnichestvo po Аkkreditаsii
MSАL	1LAC	Mejdunаrodnoye Sotrudnichestvo po Аkkreditаsii Lаborаtoriy
PАKST	COPANT	Pаn – Аmernkаnskаya Komissiya po Stаndаrtаm v Texnike
RSАL	RLAC	Regionаlnoye Sotrudnichestvo v oblаsti Аkkreditаsii Lаborаtoriy
SSYUАSR	SADCSTAN	Sotrudnichestvo v.oblаsti Stаndаrtizаsii v rаmkаx Yujno – Аfrikаnskogo Soobshestvа po Rаzvitiyu
SURАMET	SURAMET	Mejdunаrodnoye sotrudnichestvo mejdu Аrgentinoy,
YUАSR	SADC	Yujno – Аfrikаnskoye Soobshestvo po Rаzvitiyu stаndаrtizаsii
YUАSRА	SARAC	Yujno – Аfrikаnskoye Sotrudnichestvo po voprosаm Regionаlnoy Аkkreditаsii

Xalqaro standartlashtirish tashkilotlari