Qurilish fakulteti Bino va inshootlar qurilishi

Kattalik nomi	Belgila- nishi	O’lchov birligi
Qiymati
Loyihada	Xaqiqiy
1	Kesim balandligi	H	sm
2	Ishchi balandlik	h0	sm
3	Kesim eni	B	sm
4	To’sin uzunligi	L	sm
5	Hisobiy oraliq	L0	sm
6	Buylama armatura yuzasi	As	sm^2
7	Armatura foizi =%		%
8	Buylama armatura diametri	d	mm
9	Armatura m’yoriy qarshiligi	Rsn	MPa
10	Armatura hisobiy qarshiligi	Rs	MPa
11	Armatura elastiklik moduli	Es	MPa
12	Beton m’yoriy kubik mustahkamligi (klassi)	Rn(B)	MPa
13	M’yoriy prizmatik mustahkamlik	Rbn	MPa
14	Hisobiy prizmatik mustahkamlik	Rb	MPa
15	Betonni cho’zilishga bo’lgan m’yoriy qarshiligi	Rbtn	MPa

Izox:Betonni mustahkamlik xarakteristikalarini quyidagi bog’lanishlar orqali aniqlansin:

Kubik mustahkamlikni o’rtacha arifmetik qiymati:

Beton (klassi) m’yoriy kubik mustahkamligi:

R_n(B)=0,778=
M’yoriy prizmatik mustahkamlik:
R_bn=B(0,77-0,00125B)=
Hisobiy prizmatik mustahkamlik:
R_b=R_bn/1,3=
Betonni cho’zilishga bo’lgan m’yoriy qarshiligi:
R_btn(R_bt,ser)=0,233=
Beton boshlang’ich elastiklik moduli
E_b=
3. To’sinni nazariy hisobi
Ikkita keltirilgan, simmetrik joylashgan kuch ta’sirida, kuchlar oralig’ida sof egilishga yakin bo’lgan kuchlanganlik-deformatsiyalangan holati hosilbo’ladi (to’sin o’z og’irligi ta’siri kichik bo’lgani uchun, uni hisobga olmaymiz)
M=FL₀/3=
a) Normal darzlar hosilbo’lish momenti nazariy qiymatini yadroviy momentlar usuli bo’yichaquyidagi formula orqalihisoblaymiz:
M_crc=R_bt,serW_pl-₈A_s
Keltirilgan kesim chetki cho’ziluvchi tolalari uchun uprugoplastik qarshilik momentini quyidagi formula orqali aniqlaymiz

Bevosita normal darzlar hosilbo’lishidan oldin siqiluvchi zona balandligi (neytral chizik holati) quyidagi formula orqalianiqlaymiz

Armatura elastiklik moduli va beton boshlang’ich elatiklik moduli nisbati

=E_s/E_b =
Keltirilgan kesim og’irlik markazidan cho’ziluvchi zonadan eng katta uzoqlashgan yadroviy nuktagacha bo’lgan masofa
b)Normal darzlarni ochilish enini nazariy qiymatini quyidagi formula orqalihisoblaymiz.

- bu yerda: d-cho’ziluvchi armatura diametri.

Cho’ziluvchi armatura og’irlik markazidan kesimida yoriqlari mavjud bo’lgansiqiluvchi zona og’irlik markazigacha bo’lgan masofa (ichki kuchlar yelkasi)


z=h₀(1-0,5)=

Yoriqlari mavjud kesim siqiluvchi zonasini nisbiy balandligi:

koeffitsient:

M’yoriy yuklama ta’sirida xosil bo’lgan eguvchi momment
M_n=R_bbx(h₀-0,5x)=
bu yerda:
R_bva R_sqiymatlari uchun QMQ 2.03.01-96 asosidagi beton va armatura qarshiligi kabul qilinadi.
v) To’sin solqiligini nazariy qiymatini aniqlaymiz

- bu yerda B - yoriqlari mavjud kesim bikrligi

Yoriqlar orasidagi cho’ziluvchi beton ishini (yordamini ) hisobga oluvchi koeffitsient.

- betonni chetki siqilgan tolalarida deformatsiyani notekis tarqalishini hisobga oluvchi koeffitsient.

=0,45 - yuklamani qisqa muddatli ta’siri natijasida betonni siqilishdagi uprugoplastikligi.
g) Buzuvchi moment nazariy qiymatini quyidagicha aniqlaymiz
M_u=R_bbx (h₀-0,5x)=
Siqiluvchi zona balandligi:
R_s va R_b - 1-jadvaldan olinadi.
Bunda quyidagi shart bajarilashi kerak

Beton siqiluvchi zonasi xarakteristikasi

=0,85-0,008R_b=
4. To’sinni nazariy hisobi
Sinov davomida to’sinni tayanishi birinchi tayanchdasharnirli ko’zg’almas, ikkinchi tayanchda sharnirli ko’zg’aluvchi bo’ladi. To’sinni yuklash bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. Darzlar hosilbo’lgunga qadarhisoblangan buzuvchi kuch mikdoridan 5% dan ortiqbo’lmagan yuklamaga (xar bir oshib boruvchi bosqichda) darzlar hosilbo’lgandan keyin 10% dan ortiqbo’lmagan yuklamaga sinaladi. Bosqichlar oralig’idagi interval 5-10 minutni tashkil kiladi.






F_u=6M_u/L₀=
P-1 va P-3 indikatorlar tayanch cho’kishini, P-2 indikator esa to’sin o’rtasini vertikal bo’yicha kuchishini o’lchaydi.
f₀=P2-(P1+P3)/2=
P2 indikator urniga 0,01 mm li solqilik o’lchagich (progibomer) qo’llash maqsadga muvofikdir. To’sin solqiligi natijalari 2-jadvalga kiritiladi.
2-jadval

Bos- kich	Yuklama, kN	Solqilik o’lchagich ko’rsatishi
		P1		P2		P3
		Olingan natija	Farqi	Olingan natija	Farqi	Olingan natija	Farqi
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

Sinov natijalarini kayta ishlash va nazariy qiymatlari bilan solishtirish.
Olingan natijalar bo’yicha yuklanishni xar bir bosqichi bo’yicha solqilikni hisoblanadi va nazariy hamdahaqiqiy qiymatlar bo’yicha grafik kuriladi.(2-rasm)
To’sindagi yoriqlar kartasi chiziladi. Tajribalar va hisob natijalari solishtiriladi hamda jadvalga yoziladi.

M kNm

f(мм)

0 1 2 3 4 5 6 7 89
2-rasm. To’sin solqiligi
Xulosa:____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________