“Qurilish Ekologiyasi” fanidan Kafedra

AQShda zavodlarga yangi ekologik talablar 
qo'yilmoqda
Toza energiya tashabbusi Amerikada 600 dan ziyod ko’mir 
zavodlariga taalluqli. Bu inshootlar mamlakat havosini eng ko’p 
bulg’ayotgan manbadir. 
 
Havoni eng ko'p ifloslaydigan davlatlardan bo'lgan Qo'shma 
Shtatlar uchun bu katta gap. 
Hukumat 
va 
 
ma’muriyat 
Amerika 
zavodlaridan 
chiqayotgan zaharli gazlarni kamaytiruvchi keskin qoidalar 

---

bilan chiqdi. Taklif tarafdorlari nazarida bu bilan xalq 
salomatligi yaxshilanib, Qo’shma Shtatlar global iqlim 
isishiga qarshi kurashda o’z mavqeini mustahkamlaydi. 
Qarshilar fikricha esa yangi qoida iqtisodiyotga ziyon 
qiladi. 
Toza energiya tashabbusi 
(Clean Energy Plan)
 Amerikada 600 dan 
ziyod ko’mir zavodlariga taalluqli. Bu inshootlar mamlakat havosini 
eng ko’p 
bulg’ayotgan manbadir. 
AQSh Tabiatni asrash 
agentligi 
(U.S. Environmental Protection Agency)
rasmiysi Jina 
Makarti 
(Gina McCarthy)
taklifni e’lon qilayotib, iqlimdagi 
o’zgarishlarni to’xtatish uchun dadil harakat qiladigan fursat yetdi, 
deydi. 
“Oilalarimiz salomatligi va farzandlar kelajagi uchun tabiat 
himoyasiga otlanishimiz farz. Iqlimdagi salbiy o’zgarishlar oldini olib, 
kashfiyotlarga turtki beramiz. Sarmoyalar kirishi va ish o’rinlari 
yaralishi uchun xizmat qilamiz. Ilg’or davlat degan nomimiz bo’ladi”, - 
deydi 
Makarti. 
Rejaga ko’ra, 2030-yilga qadar havoni ifloslayotgan gazlar 30 foizga 
qisqarishi kerak bo’ladi. Makartining aytishicha, har bir shtat ijroga 
o’zicha 
yondashishi 
mumkin: 
“Har xil shtatda vaziyat boshqa, demak ijro ham boshqacha bo’ladi”. 
Obama energiyani tejash, shamol va quyosh nuri kabi muqobil 
energiya manbalarini qo’llash, havoni kamroq zararlovchi tabiiy 
gazdan 
kengroq 
foydalanishni 
nazarda 
tutadi. 
Ko’mir zavodlari AQSh elektr ta’minotining uchdan birini qoplaydi. 
Kommunal xizmat ko’rsatuvchi kompaniyalar qarshi emasday, lekin 
ko’mir sanoati yo’q, demoqda. Zavodlar yopilib, ish joylari qisqaradi, 
elektr toki qimmatlab, bizneslar chetga chiqib ketadi, deydi ular.
Obamaning 
javobi: 
“Amerikada iqtisodiy foyda va bolalarimiz salomatligi o’rtasida 
nimani tanlasak ekan, deb o’ylashimiz shart emas. Oldinlari edi u – yo 
tabiatni asraymiz, yo iqtisodiy taraqqiyotni ta’minlaymiz deb 
o’ylashlar. Bugun AQSh yangi texnologiya yordamida eski qoliplarni 
yorib 
chiqayapti”. 

---

Ekologlar so’zlariga ko’ra, Obamaning rejasi jahon hamjamiyatiga 
signal: Amerika iqlimdagi salbiy o’zgarishlarga qarshi kurashda 
g’ayrat ko’rsatmoqchi. Ushbu reja ma’qullanishdan oldin bir yil 
davomida muhokama qilinishi kerak bo’ladi. Ko’mir sanoati esa 
qarshi sud ishi qo’zg’atishi kutilmoqda.
AQSh Tabiatni asrash agentligi rasmiysi Jina Makarti: “Oilalarimiz 
salomatligi va farzandlar kelajagi uchun tabiat himoyasiga 
otlanishimiz farz".