Qurilish chizmachiligi

4 .4.Muvofiqlashtiruvchi (koordinatsion) o’qlar.
Har qanday bino yoki inshootlar ‘landa joylashishida o’q chiziqlar bilan bir necha elementlarga bo’linadi.
Asosiy yuk ko’taradigan konstruksiyalar (devor va ustunlar)ning joylashishini aniqlaydigan bu o’qlar bo’ylama va ko’ndalang reja o’qlari deyiladi.
Bino ‘lanidagi reja o’qlar orasidagi masofa qadam deb ataladi (4.3- rasm). ‘landa o’qlarning yo’nalishiga qarab qadam bo’ylama yoki ko’ndalang bo’ladi, Binoning bo’ylama reja o’qi orasidagi masofaga ‘rolyot deb ataladi.
4 .3-rasmda raqamlar bilan ko’rsatilgan belgilanishlar quyidagicha yoritiladi:
1 – o’rta ustuni,
2 – kranosti balka,
3 – yo’ma ‘litalar,
4 – devor ‘aneli,
5 – stro’ila osti balkasi,
6 – devor oldi ustuni.
Q avat balandligi qilib shu qavatning sathidan yuqoridagi qavat ‘oli sathigacha bo’lgan masofa olinadi va Nq bilan belgilanadi (4.4–rasm). Bir qavatli sanoat binolarida qavat balandligi ‘ol sathidan yo’ma konstruksiyaning ostki tomonigacha bo’lgan masofaga teng.
Bino elementlarining o’zaro joylashishini aniqlash uchun uning yuk ko’taradigan konstruksiyalari reja o’qlar (4.5 -rasm) ning to’ridan foydalaniladi. Reja o’qlari shtrix-’unktir chiziq bilan chiziladi va markasi diametri 8 mmli doiraning ichida qo’yiladi. Reja o’qlarini markalashda arab raqamlaridan foydalaniladi

	4.4 -rаsm.Qаvаt bаlаndligi “Nq” bilan qаvаtning sаthidаn yuqоrida joylashgan qаvаt pоlining sаthigаchа bo’lgаn mаsоfа (balandlik) оlinаdi: a) ko’p qavatli binolarda b) kam qavatli binolarda

 

	138-rаsm.