Qatlamni suv- qum oqimli teshishda о‘tkazish kо‘rsatgichlarni tanlash
5.1 Joiz quduq usti bosimini NKT ning chidamlilik tavsifidan [2] ga muvofiq quyidagi formula bо‘yicha hisoblanadi:
, (1)
unda – joiz quduq usti bosimi, MPa;
– burama ulanishning siljish kuchi, kgf;
– NKT tushirilgan chuqurligi, m;
– bir metr NKTning havodagi og‘irligi, kg;
– ehtiyotkorlik chidamlilik koeffitsiyenti, odatda olinadi;
– NKT kesimi yuzasi, m2.
Misol –Diametri 73 mm bо‘lgan C-75 pо‘latdan yasalgan, uzunligi 3220 m bо‘lgan NKT uchun joiz quduq og‘zi bosimini hisoblaymiz: [3] ma’lumotnomadan topamiz Rstr=45000 kgf. Ehtiyotkorlik chidamlilik koeffitsiyenti K=1,4. NKT bir metr havodagi og‘irligi - = 9,18 kg [3]. joiz quduq og‘zi bosimi bо‘ladi:
Misol - Diametri 4,5 mm bо‘lgan uchlik va undan о‘tgan suyuqlik miqdori 3,5 l/s bо‘lganda 1 chizmadagi grafikdan uchlikdagi bosim kamayishi topiladi, uning miqdori 32,5 MPa dan iborat. Bu bosim kamyishidagi yoriq uzunligi260 mm dan iborat. Uchta uchlikdan umumiy suyuqlik sarfi: 3,5×3=10,5 m3/s.
2 chizmadagi grafik bо‘yicha har 100 m quvurdagi bosim yо‘qolishi aniqlanadi, u 0,13 MRa dan iborat. NKT uzunligi 3220 m bо‘lganda, ishqalanishga yо‘qoladigan bosim 0,13×32,2=4,2 MRa bо‘ladi. Ishqalanish va uchliklarda bosim yо‘qolish 35,0+4,2=39,2 MRa bо‘ladi. Umumiy bosim kamayish (39,2 MRa) hisoblangan joiz quduq og‘zidagi bosimidan kam (46,14 MRa), bu holat 5.2.1 dagi SQT olib borish shartlariga javob beradi.
5.3 SQT о‘tkazishga kerakli ishchi suyuqlik hajmi [2] muvofiq aniqlanadi:
1) aylanma siklda ishlaganda quduqni 1,3 – 1,5 hajmi teng bо‘ladi;
2) suyuqlik tashlash bilan ishlaganda quyidagi formula bо‘yicha:
(2)
unda V – ishchi suyuqlikning kerakli miqdori, m3;
gn – har bir uchlikka suyuqlik sarfi, l/s;
n – uchliklar soni;
t – bitta interval ochish vaqti, s;
N – teshiladigan intervallar soni.
Misollar
1) halqasimon sxema bо‘yicha ishlaganda, quduq diametri 140 mm bо‘lganda, ishchi suyuqlik miqdori quduqni 1,5 hajmiga teng bо‘lganda:
.
2) suyuqlik tashlash bilan ishlaganda, va uchlikdan suyuqlik sarfi 3,5 l/s bо‘lganda, uchliklar soni 3 bо‘lganda, teshish vaqti 1200 s bо‘zlganda, uning miqdori:
bо‘ladi
5.4 Suyuqlikda qumning optimal konsentratsiyasi 50 – 100 g/l orasida о‘zgaradi. Abraziv о‘rnida zarrachalari 0,2 dan 2 mm gacha bо‘lgan va kvars miqdori 50 % dan ortiq bо‘lgan qum ishlatiladi.
Kerakli qum miqdori (uni tashlash bilan ishlaganda) quyidagidek bо‘ladi:
, (3)
unda G – kerakli qum miqdori, ;
– qum konsentratsiyasi, g/l.
Misol – Elangan qum kerakli miqdorini hisoblaymiz, uning konsentratsiyasi 100 g/dm3 bо‘lganda, va ishchi suyuqlik kerakli miqdori 74,3 m3 bо‘lganda.
5.5 Nuqtasimon teshish vaqti 15 – 20 minutdan iborat, yoriqsimon teshishda – tirqish uzunligining har bir santimetriga 2 – 3 minutdan oshmaydi.
6 SQT utkazish uchun asbob va uskunalar
6.1 SQTni amalga oshirishda teshgichlar, NKT, nasos agregatlar, manifold bloki, qum qorishtirgichlar, suyuqlik uchun sig‘imlar, salnik g‘altak yoki preventor ishlatiladi.
6.2 Qatlamning suv-qum teshish vaqtida asbob uskunalar joylashishning muhim chizmasi 4-rasmda kо‘rsatilgan.
Quvur uzatgichlardan chiqishda va 5 sig‘imga kirishda 6 magnit о‘rnatiladi. Uning yordamida magnitlarda metall bor yо‘qligidan suv-qum teshish amalga oshirilganligi aniqlanadi.
Suv-qumli teshgichning muhim chizmasi rasmda ifodalangan:
Rasm – Peroli suv-qum teshgich. 1–dumcha-pero; 2–mufta; 3–teshgichning tanasi; 4–pastki shar; 5–uchlik; 6–berkitgich; 7–tepa shar.
6.3 Nasos agregatlarni kerakli soni [2] ga muvofiq quyidagi formula bо‘yicha aniqlanadi:
, (4)
unda – suyuqlik haydash tezligi, l/s;
– quduq og‘zidagi bosim, MPa;
– agregat unumdorligi, l/s;
– qabul qilingan unumdorlikda agregat bilan hosil qiladigan bosim, MPa.
Misol – Quduq og‘zidagi bosim 40,8 MRa, suyuqlik haydash tezligi 10,5 l/s , unumdorlikda 5,1 l/s razvivayemom agregatom 2AN-500 agregatining unumdorligi5,1 l/s , agregatdagi bosim 50,0 MRa [4 ]bо‘lganda, nasos agregatlarni sonini hisoblaymiz:
.
4-rasm – SQT dagi asbob uskunalar joylashishi sxemasi.1 – quduq og‘zi; 2 – blender-BM-1-700; 3 – agregatlar; 4 – manometr; 5 – sig‘im; 6 – magnit; 7 - sig‘im
Do'stlaringiz bilan baham: |