Qоzоqbоy yO‘ldоshеv, vаlijоn qоdirоv, jаlоlbеk yO‘ldоshbеkоv

Savol va topshiriqlar:

http://eduportal1.HirotgayaqinlashganBoyqaroningorzusibilnhqiqiyho at

o‘rtasidagi ziddiyat unga qanday ta’sir qildi?

2. Romandagi “Ijod dardi — qalbning q ’ ida uyg‘onib, butun vu-judni larzaga solgan og‘riq Navoiy uchun eng shirin lazzat, ona allasi kabi yupantiruvchi, quy sh kabi hayot va quvonch bag‘ishlovchi bir kuch edi” tasvi i ulug‘ shoir tabiatidagi qaysi jihatlarni ko‘rsatadi?

3. Har qanday m shk l holatda ham Navoiyning umidsizlanmasligi sababini o‘ylab ko‘ring.

4. Shoirning: “Ne qarorga keldingiz?” — еgan savoliga shohning: “Asli mushkulot shu qarorda” tarzida javob bеrishi sababini tushuntiring.

5. Navoiyning sir saqlash borasidagi hazili ma’nosini anglating.

6. Boyqaroning tarki dunyo qilgan darvеshga munosabati, uning qo‘lini o‘pib, duosini olishga urinishi sababi haqida fikrlang.

7. Matnni qayta o‘qib, shoirning harbiy ishdan xabardorlik darajasiga baho bеring.

8. Shuncha ish ko‘rgan jangchilar botinmagan ishga Navoiy dadillik bilan kirishgani sababini izohlashga urining.

9. Yodgor Mirzo soqchilarining shoirga munosabati tasviriga e’tibor qiling.

10. Asardagi: “Hammaning ko‘zi qilichini hassa kabi yerga qadab, tepaga ko‘tarilayotgan shoirda edi” tasvirini izohlang.

11. Munajjim cholga doir tasvirdagi hajviy ohang sababini izohlang.

172

* * *

Saroydan maxsus mulozimlar yetib kelishdi. Saroydan kelgan-lardan biri qog‘ozni dastlab boshidan yuqori ko‘tarib, keyin ta’ im bilan Navoiyga topshirdi; bu — “Abulg‘ozi Sulton Husayn Boyqaro so‘zimiz”, — deb boshlangan va viloyat hokimlariga yuborilishi ke­

rak bo‘lgan rasmiy bir yorlig‘ edi. Yangi amir tantanali majlisda birin­
http://eduportal
chi marotaba o‘z muhrini bosishi kerak edi. Hamma jim, ekin haya­
jonli. Barcha ko‘zlar — turli ma’no va hislarni ifodalagan ko‘z ar —
boshini bir oz quyi solib, qandaydir parishondek, qisilg ndek o‘tirgan
Navoiyda edi. Beklarning, mansabdorlarning ko‘zl ri, go‘yo kimdir
ishora qilgandek, bir onda uchrashib qoldi. U ko‘zl		, bir-birining va-
himasidan cho‘chigandek, darrov ajralishdi. Bir v q l		ko‘rs tg n xiz­
matlari uchun podshoh qoshida o‘zini	‘ta e ka, juda kuchli sezgan,
hatto ko‘p ishlarda unga bo‘ysunishga tixi lik etadigan mag‘rur
Muzaffar barlosning ham rangi o‘chdi. “Ajab , bu sh		ir muhrni barcha
amirlardan yuqori bosadimi?” — degan andisha uning borlig‘ini ke-
mirmoqda ekani butun vaziyatidan barq	rib turar edi.

Har bir amir, bek o‘z m hrini davlatda o‘z darajasiga yarasha ma’lum o‘ringa bosishi kerak e i. Navoiy yorliqqa o‘z muhrini bo-sishi bilan hamma tikilib t rgan ko‘zlar bir zumda allaqanday katta ochilib ketdi. Hamma favqulo a hayrat va hayajon ichida qoldi. Tillar go‘yo so‘zlashdan ojiz i. Hamma bir-biriga qaraydi, xolos. Navoiy o‘z muhrini yorliqning shunday bir joyiga bosgan ediki, hech bir amir Navoiy muhridan pastga muhr bosishga imkon topolmas edi!