Qosimov f. M. Qosimova m. M


To`g`ri chiziq va tekisliklarning parallelligi va perpendikulyarligi



Download 3,67 Mb.
bet16/39
Sana21.07.2022
Hajmi3,67 Mb.
#831698
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   39
Bog'liq
Qosimov f. M. Qosimova m. M

To`g`ri chiziq va tekisliklarning parallelligi va perpendikulyarligi

1-ta`rif. Fazodagi ikki to`g`ri chiziq bir tekislikda yotsa, agar kesishmasa, ular parallel to`g`ri chiziq deyiladi.Kesishmaydigan va bitta tekislikda yotmaydigan to`g`ri chiziqlar ayqash to`g`ri chiziqlar deyiladi.


Teorema. To`g`ri chiziqdan tashqaridagi nuqtadan shu to`g`ri chiziqqa parallel to`g`ri chiziq o`tkazish mumkin va faqat bitta.
Teorema. Uchinchi to`g`ri chiziqqa parallel ikki to`g`ri chiziq paralleldir.
Teorema. Agar tekislikda yotmagan to`g`ri chiziq shu tekislikdagi biror to`g`ri chiziqqa parallel bo`lsa, u holda u tekislikning o`ziga ham parallel bo`ladi.
Ta`rif. Agar ikki tekislik kesishmasa parallel deyiladi.
Teorema. Ikkita tekislikdan biri ikkinchi tekislikda yotgan kesishuvchi ikkita to`g`ri chiziqqa parallel bo`lsa , bu ikki tekislik parallel bo`ladi.
Teorema. Tekislikdan tashqaridagi nuqta orqali berilgan tekislikka parallel qilib bitta va faqat bitta tekislik o`tkazish mumkin.
Teorema. Agar ikkita parallel tekislik uchinchi tekislik bilan kesishsa, u holda kesishish to`g`ri chiziqlari parallel bo`ladi.
Teorema. Ikkita parallel tekislik orasiga joylashgan parallel to`g`ri chiziqlarning kesmalari teng.
Ta`rif. Tekislikdagidek, to`g`ri burchak ostida kesishgan ikki to`g`ri chiziq perpendikulyar to`g`ri chiziqlar deyiladi.
Teorema. Perpendikulyar to`g`ri chiziqlarga mos ravishda parallel bo`lgan kesishuvchi to`g`ri chiziqlarning o`zlari ham perpendikulyardir.
Ta`rif. Agar tekislikni kesib o`tuvchi to`g`ri chiziq tekislikdagi shu kesishish nuqtasidan o`tuvchi istalgan to`g`ri chiziqqa perpendikulyar bo`lsa, to`g`ri chiziq shu tekislikka perpendikulyar deyiladi.

Teorema. Agar tekislikni kesib o`tuvchi to`g`ri chiziq tekislikdagi shu kesishish nuqtasidan o`tuvchi to`g`ri chiziqqa perpendiculyar bo`lsa, bu to`g`ri chiziq tekislikka perpandikulyar bo`ladi.


Teorema. Agar tekislik ikkita parallel to`g`ri chiziqdan birga perpendikulyar bo`lsa, u holda ikkinchisiga ham perpendikulyardir.
Teorema. Bitta tekislikda perpendikular ikki to`g`ri chiziq o`zaro paralleldir.
Teorema.(Uch perpendikulyar haqida teorema) Tekislikda og`maning asosida uning proyeksiyasiga perpendikulyar qilib o`tkazilgan to`g`ri chiziq og`maning o`ziga ham perpendikulyardir. Aksincha, tekislikdagi to`g`ri chiziq og`maga perpendikulyar bo`lsa, u og`maning o`ziga ham perpendikulyardir.
Ta`rif. Kesishuvchi ikkita tekislikning kesishgan to`g`ri chizig`iga perpendikulyar bo`lgan uchinchi tekislik ularni perpendikulyar to`g`ri chiziqlar bo`yicha kesib o`tsa, bu ikki tekislik perpendikulyar tekisliklar deyiladi.
Teorema. Agar tekislik boshqa bir tekislikka perpendikulyar to`g`ri chiziq orqali o`tsa, bu tekisliklar perpendikulyardir.
Teorema. Ikkita perpendikulyar tekislikning birida yotuvchi to`g`ri chiziq shu tekisliklar kesishgan to`g`ri chiziqqa to`g`ri perpendikulyar bo`lsa, ikkinchi tekislikka ham perpendikular bo`ladi.
Ta`rif. Ikki ayqash to`g`ri chiziqning umumiy perpendikulyari deb, uchlari shu to`g`ri chiziqlarda bo`lib, ularning har biriga perpendikulyar bo`lgan kesmaga aytiladi.
Ayqash to`g`ri chiziqlar umumiy perpendikularining uzunligi ular orasidagi masofa deyiladi.



Download 3,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish