Qosim Shayx xonaqohi Navoiy viloyatidagi me`- moriy yodgorlik(16-20a)
Sana 23.06.2021 Hajmi 7,81 Mb. #99456
Bog'liq
ashtarxoniylar va shayboniylar davri
Ashtarxoniylar va Shayboniylar davri me’morchiligi
Navoiy viloyatidagi me`- moriy yodgorlik(16-20a) Karmanada.Q.Sh.x xona- qoh,go`xona,masjid,ayvon, va boshqa xonalardan ibo- rat.Dastlab Qosim Shayx uchun xonaqoh bunyod etilgan.1910-yilda atrofi devor bilan o`ralib , hazira tarzida qo`shimcha binolar (ziyoratxona,masjid ,ayvon va boshqa xonalar) qurilgan. Labi hovuz Buxorodagi me`moriy yodgorlik .(17-a)Dastlab bozor maydoni bo`l- gan.Maydon o`rtasida katta hovuz qazilib(1620-y),atroflari sinchlar Lardan zinapoyalar,marmardan tarnovlar ishlangan.Hovuz eni 36m,bo`yi 45,5m,chuq.5m. Uning g`arbida Nodir Devonbegi xonaqohi,sharqida Nodir Devon- begi madrasasi,shim.da Ko`kal- dosh madrasasi va Ernazar elchi madrasasi(saqlanmagan) qad ko`targan . Qadimiy Samarqand shahrining rasmiy markazi Registon maydoni Qadimiy Samarqand shahrining rasmiy markazi Registon maydoni bo`lib,bu yerda uchta madrasa qad ko`targan :Ulug`bek madrasasi (1417-1420),Sherdor madrasasi (1619-1636),Tillakori madrasasi (1647-1660).17-asrda Registon may- doni Samarqand hokimi Yalang- to`sh Bahodir tomonidan hozirgi qi- yofaga keltirilgan.Registon maydoni tarixda shaharning ilm-fan,siyosat, va diniy markazi bo`lgan.”Registon” so`zi “qumloq joy”degan ma`noni anglatadi.2001-yilda uch madrasa UNESCO ning butun dunyo yodgorliklari ro`yhatiga kiritilgan. orasida “Childuxtaron”deb atal- mish xonaqoh va maqbaralar joylashgan edi.Ularni Ko`chkinchixon qurdirgan. Sherdor madrasasi Sherdor madrasasi(1619-1636) Registon ansambli tarkibida bo`lib,Mirzo Ulug`bek xonaqohi o`rniga Yalangto`sh Bahodir tomonidan qurdirilgan. Ulug`bek madrasasining ro`pa- rasida joylashgan. Madrasa tarhi to`rtburchak,2qavatli.Bosh tarzining 2 qanotida qovurg`ali gumbaz va minoralar joylash- gan.Peshtoq ravoqi va ichkarisi- dagi koshinkor bezak orasida qora zaminli koshinkor oq harflar bilan me`mor Abdujabbor nomi yozilgan.Pesh- toqning 2 tomonida gumbazli darsxona va masjid joylashgan. lar(54ta)ning oldi ravoqli ayvon. Tillakori madrasasi Tillakori madrsasi-Registon ansamblida Ulug`bek Tillakori madrsasi-Registon ansamblida Ulug`bek davrida bunyod etilgan Mirzoyi karvonsaroyi(15-a) o`rnida Samarqand hokimi Yalangto`sh Bahodir mad- rasa va jome masjid qurdirgan(1641-1646).Dastlab “Yalangto`shbiy kichik madrasasi”deb nomlangan. Keyinchalik masjid bezagida boshqa bir obida qurili- shiga yetadigan miqdorda oltin sarflangani uchun “tillakori”deb nomlangan.Peshtoq ravoqidagi marmar taxtachada bezak ishlari 1659-1660-yillarda bajaril- ganligi yozilgan.T.m bir necha bor ta`mir qilingan. zarar ko`rgan peshtog`i qayta tiklanishi jarayonida shakli buzilgan. 1885-yildagi ta`mir vaqtida zarhal naqshlar oddiy bo`yoqlar bilan almashtirilgan. Abdulazizxon madrasasi Abdulazizxon madrasasi- Abdulazizxon madrasasi- Buxorodagi me`moriy yod- gorlik .Qo`sh imorat ansamblning jan.tomonida Me`mor Muqimxon ibn Xo`ja 1652-yilda qurilgan.Madrasa bezaklari yuksak san`at va mahorat bilan ishlangan.Islo- miy naqshlar bilan biq qator- da afsonaviy jonivorlar tasviri ham berilgan.Madrasa 17-a Buxoro me`morchiliging yuksak namunasi.Madrasa asosan juz`iy ta`mirlar(pesh- toq muqarnasini Usta Shirin Murodov ta`mirlagan) asosida tartibga keltirilgan. Nodir Devonbegi madrasasi Buxoro shahrining Labi hovuz ansambli sharqiy qismida joylashgan.Buxoro xoni Imomqulixoning vaziri Nodir Devonbegi tomonidan qurilgan. ..Madrasa 1622-1623 yillar oralig`ida bunyod etilgan. Bu so`nggi o`rta asrlar davriga to`g`ri keladi. Masjidi Kalon E`tiboringiz uchun rahmat!!! Tarix fakulteti 2-kurs talabasi Do'stlaringiz bilan baham: