Qo’shma korxonalar faoliyatida marketing

Investitsiya loyihalari samaradorligini baholashning diskont usullari

XAKIMOV MUSLIMBEK

Har qanday turkumdagi loyihalarni baholashda loyihadan olinadigan naf aniqlanadi. Ular pul va pul bo’lmagan manfaatdorlik bo’lishi mum kun. Avvalo, pul ko’rinishidagi manfaatlarni hisoblash uslublarini bilish kerak. Buning uchun investitsiya loyihalarga murojaat qilamiz.

Real aktivlarga mablag’ sarf qilishning maqbul variantlarini tanlash va asoslab berish jarayonida investitsiya loyihalarini iqtisodiy- moliyaviy baholashning ahamiyati juda katta. Boshqa barcha jihatlari ijobiy bo’lgani xolda HAM QUYIDAGI shARTLARNI TA’minlanmagan loyiha amalga oshirish uchun qabul qilinmaydi:

1 tovarlarning realizatsiya qilinishidan kelgan daromadlar sarf etilgan xarajatlarni qoplamasa 2 loyihani mablag’ bilan ta’minlaydigan investor o’rtacha foyda me’yoridan kam bo’lmagan rentabellikka erishmasa 3 investor uchun ma’qul keladigan davr ichida harajatlar qoplanmasa.

Diskontlash haqida tushuncha

Diskontlash bu – iqtisodiyotda XX asrning ikkinchi yarmidan jahon moliyaviy iqtisodiyotiga keng ko’lamda kirib kelgan yangi nazariya va uslubdir.

Investitdiya loyihalarini baholashning mahsus uslublari vujudga kelishiga sabab pul mablag’lari qiymatining vaqt davomida o’zgarib turishidir. Ya’ni bygyngi 1 so’m qiymati 1 yil keyin olinadigan 1 so’m qiymati bilan bir hil emas.

Investitsion loyihalarini baholashda 5 asosiy uslubdan foydalaniladi. O’z navbatida bu uslublarni 2 guruhga ajratish mumkun: 1 diskontlash konsepsiyasini qo’llashga asoslangan uslublar: • sof joriy qiymatni aniqlash uslubi • investitsiyalarning rentabirlik darajasini aniqlash uslubi • ichki foyda me’yorini aniqlash uslubi 2 diskontlash konsepsiyasini qo’llashni ko’zda tutmagan uslublar: • investitsiya loyihalariga sarflangan mablag’larni qoplash davrini aniqlash uslubi • investitsiyalarning bugalteriya rentabirligini aniqlash uslubi