Qorin sohasi. Toshkent tibbiyot akademiyasi. Gulmanov I. D. 2020 y

Qorinning ichki qiyshiq muskuli (m. obliquus abdominis internus) yelpig‘ichsimon shaklda bo‘lib, uning tolalari epi- va mezogastral sohalarda tashqaridan ichkariga, pastdan yuqoriga yo‘naladi; gipogastral sohaning yuqorisida tolalarning yo‘nalishi ko‘ndalang, pastida chov boylamiga parallel holda qiyshiq bo‘ladi. Ushbu pastdagi muskul tolalarining bir qismi urug‘ tizimchasini o‘rab yorg‘oqqa tushadi va moyakni ko‘taruvchi muskul (m. cremaster)ni hosil qiladi. Qorin ichki qiyshiq muskuli tolalarining aponevrozga o‘tish chizig‘i yuqorida to‘g‘ri muskulning tashqi qirg‘og‘iga nisbatan uzoqroqda, qorinning o‘rta va pastki qismlarida esa unga yaqinroq va parallel yo‘nalgan bo‘ladi. Qorin to‘g‘ri muskulining tashqi qirg‘og‘i yaqinida aponevroz ikkiga, chuqur va yuza varaqlarga ajraladi. Qorin ichki qiyshiq muskulining ostida, ko‘ndalang muskulning oldingi yuzasida pastki 6 ta qovurg‘alararo nervlar o‘tadi va qorin to‘g‘ri muskulining g‘ilofiiga kirib, shu muskulning orqa yuzasi bo‘ylab tarmoqlanadi. Nervlarning oldingi teri shoxlari to‘g‘ri muskulni va uning g‘ilofini oldingi varag‘ini teshib teri ostiga chiqadi. Xar bir nerv tarmoqlanib, qo‘shni segmentlarga ham shoxlar beradi, natijada terining har bir segmenti o‘zining nervidan tashqari yana 2-3 ta qo‘shni nervlardan ham tolalar oladi. Terining bunday innervatsiyalanishini qorinining oldingi devorini mahalliy og‘riqsizlantirish paytida nazarda tutish kerak bo‘ladi. Nervlardan tashqari bu qavatda qiyshiq yo‘nalgan 6 ta pastki qovurg‘alararo arteriyalar va ko‘ndalang yo‘nalgan 4 ta bel arteriyalari ham joylashgan. Chuqurda qovurg‘alararo venalar (vv. intercostales), hamda bel venalari (vv. lumbales), shu nomdagi arteriyalar bilan birga boradi. Bel venalaridan ko‘tariluvchi bel venalari (qorin parda orti bo‘shlig‘ida) hosil bo‘ladi; bular o‘z navbatida toq va yarim toq venalar (v. azygos et hemiazygos)ni hosil qiladi.
Qorinning ko‘ndalang muskuli (m. transversus abdominis)ning tolalari asosan ko‘ndalangiga yo‘nalgan bo‘lib, faqat gipogastral sohadagi pastki muskul tolalari chov boylamiga parallel yo‘naladi va m. cremasterga tolalar beradi. Muskul tolalarining aponevrozga o‘tish chizig‘i, qabariq tomoni qorin to‘g‘ri muskulining tashqi qirg‘og‘iga qaragan yoy shaklida bo‘lib, uning egrilik radiusi turlicha bo‘lishi mumkin. Bu chiziqni yarimoysimon (Spigeliy) chiziq deb ataladi.
Qorinning yon devoridagi uchala keng muskullarning aponevrozlari qorin to‘g‘ri muskulining g‘ilofini hamda oq chiziqni hosil qiladi. Qorinning toq sohalardan iborat bo‘lgan oldingi devorini, asosan, qorinning to‘g‘ri muskullari va piramidasimon muskullar (mm. pyramidales) (80% hollarda), uning qini hamda qorinning oq chizig‘i hosil qiladi.