Qora qalpoq indd


§40. Xalıq, orın, erin, awız, qarın, murın sıyaqlı túbir  sózlerge  -ı/i, -ım/-im



Download 2,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet143/152
Sana20.07.2022
Hajmi2,99 Mb.
#829725
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   152
Bog'liq
Mámleketlik tilde is júrgiziw

§40.
Xalıq, orın, erin, awız, qarın, murın
sıyaqlı túbir 
sózlerge 
-ı/i, -ım/-im 
tartım qosımtaları jalǵanǵanda túbirdegi 
qısıq dawıslı 
ı, i
háripleri túsip qalıp jazıladı: 
xalıq-xalqı, orın-
ornı, qarın-qarnı, awız-awzı, murın-murnı, moyın-moynı
hám
t.b. 
Al, geypara 
awıl, erik, kórik
(atlıq), 
tilik, shirik
sıyaqlı 
sózlerge jalǵansa, túbir sózdiń sońǵı buwınındaǵı dawıslı 
háripler túsirilmey jazıladı: 
awılı-awılı, erik-erigi, kórik-
kórigi, sherik-sherigi, tilik-tiligi, shirik-shirigi
hám t.b. Biraq, 
erk-erki, kórk-kórki
sıyaqlı sózlerdin jazılıwı buǵan qatnaslı 
emes. Bular túbirdegi qısıq dawıslı 
i
sesi pútkilley túsip qalǵan 
túrinde jazılǵanı durıs.
§41.
Aqırı bir qıylı eki dawıssızǵa pitken 
metall, 
kilogramm, klass, kongress, kilovatt
hám.b. sıyaqlı ózlestirme 
sózlerge qosımtalar qosılsa, bul dawıssız háriplerdiń birewi 
túsirilip jazıladı: 
metall-metalı, metaldan, metallar; klass-
klası, klastan, klassız; kilogramm-kilogramı, kilogramlap, 
kilogramnan
hám t.b.
§42.
Aqırı 
kt, ng, nk, ńk, mn, zd, st, rk, sk
sıyaqlı 
qabatlasqan dawıssızlarǵa tamamlanǵan sózlerge qosımtalar 
tikkeley jalǵana beredi: 
bank-bankke, gimn-gimnniń, poezd-
poezdda, tekst-tekstten, park-parkke, reńk-reńkleri, Minsk-
Minskke
hám t.b.
§43.
Familiya jasawshı qosımtalar aqırı dawıssızǵa pitken 
ismlerge 
-ov-ova, 
dawıslıga pitkende 
-ev-eva
bolip jalǵanadı: 
Abaev, Aytbaev, Dáwletbaev, Annaklicheva, Allashev, 
Jumasheva
hám t.b.

Download 2,99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   139   140   141   142   143   144   145   146   ...   152




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish