Erik eriksonning rivojlanish psixologiyasi



Download 0,84 Mb.
bet1/5
Sana28.11.2019
Hajmi0,84 Mb.
#27482
  1   2   3   4   5
Bog'liq
ERIK ERIKSONNING RIVOJLANISH PSIXOLOGIYASI

ERIK ERIKSONNING RIVOJLANISH PSIXOLOGIYASI


Erik Homburger Erikkson rivojlanish psixologi va psixoanalist edi. Ma'lumki, birinchi navbatda, uning psixologik-ijtimoiy rivojlanish bosqichlari nazariyasi va identifikatsiya qilish inqirozining muallifi.

Tug'ilgan yili: 15 iyun 1902, Frankfurt am Main, Germaniya

O'ldi: 1994 yil 12 may, Rosewood Manor, Harvich, Massachusetts, AQSh

To'liq nomi: Erik Salomonsen Erikson

Turmush o'rtog'i: Joan Erikson (1930 yildan 1994 yilgacha)

Ma'lumoti: Vena universiteti
Eric Erickson tomonidan Psikososyal rivojlanish, nazariya - shaxsning psixologik rivojlanish nazariyasi, yaratilgan, u shaxsiyatning rivojlanishining 8 bosqichini ta'riflaydi va men shaxsiyatning rivojlanishiga qaratilgan.
Erikkson psixologik rivojlanishni besh bosqichga ajratgan Fridning nazariyasiga zid edi. Uning sxemasi sakkizta bosqichga ega edi. Erikkson "genital" bosqich deb nomlangan "yoshlik" deb nomlandi va kattalar davlatining yana uch bosqichini qo'shdi.
Erikson shuningdek, "ego-psixologiya" tushunchasiga egalik qiladi, "ehson" ning rolini "qullar bayrami" dan (Freudiylik nuqtai nazaridan) ko'proq ta'kidlaydi. Eriksonning fikriga ko'ra, hayotni tashkil qilish, jismoniy va ijtimoiy muhit bilan uyg'unlikni ta'minlash, sog'lom shaxsiy o'sish uchun mas'ul bo'lgan Ego; u o'ziga ishonch va o'zlikni anglashning manbai.
1970-yilda Erickson "Gandi haqiqati" kitobi uchun "Pulitser" mukofotiga loyiq deb topilgan.


E.ERIKSONNING PSIXOLOGIK RIVOJLANISH BOSQICHLARINING O'ZIGA XOS XUSUSIYATLARI.
Mojaroni hal qilishda olingan xususiyatlarga erkaklar ("fazilatlar") deyiladi. Erkinlikning ismlarini bosqichma-bosqich sotib olish tartibida: umid, iroda, maqsad, ishonch, sodiqlik, sevgi, g'amxo'rlik va donolik. Erikson o'zining nazariyasini xronologik yoshga bog'lashiga qaramasdan, har bir bosqich nafaqat insonning yoshga bog'liq o'zgarishiga bog'liq, balki ijtimoiy omillarga ham bog'liq: maktablar va institutlar, bolalar tug'ilishi, pensiya va boshqalar.





Bosqichlar



Yosh



Inqirozdan tiklanishi



Fozilliklar




Inqirozdan minusda chiqish



Mavjud patalogiyalar: yoqtirmaslik


Jiddiy aloqalar radiusi, munosabatlar




Savollar

I. Go'daklik


1

gacha


ishonch


umid va quvvat


ishonchsizlik


yopiq shaxs


onasi


dunyo ishonchlimi?


II. Ilk bolalik

1 - 3

muxtoriyat

erkinlik

uyat, shubha

majburlanish

ota-onasi

men yaxshimi?

III. Maktabgacha bolalik, oyin davri


3 - 6


tashabbus


niyat


aybdorlik hissi


toxtab qolish


oila a'zolari


qancha narsa qila olaman?

IV. Maktab yoshi


6 - 12

mehnat

sevarlik


muvaffaqiyat



to'laqonlik emaslik


inertsiya

qo'shnilar, maktabdagilar

qo'limdan keladimi?


V. O'spirinlik


12 - 20


hisobga olish


sodiqlik


tartibsizlik


rad qilish

tengdosh va boshqa guruhlardagi etakchilik

men o'zi kimman?



VI.Yoshlik


20 - 25


jinsiy yaqnlik


sevgi


izolyatsiya



o'ziga hoslik, yagonalik

do'stlik, jinsiy aloqa, raqobat, hamkorlikdagi hamkorlar



jinsiy aloqa qila olamanmi?



VII. Yetuklik


26 - 64



generatsiya (ishlash)



g'amho'rlik


turg'unlik



atrof-muhitni rad etish



Mehnat va uy xo'jaligini yuritish


hayotim bugun nimani anglatadi?' hayotimning qolgan qismini nima qilaman?



VIII. Qarilik


65dan so'ng


yaxlitlik, integratsiya


dono


umidsizlik


mensimaslik, man-manlik

insoniyat, tanishlar davrasi

mening hayotim mantiqiymi?




Shaxsning kasbiy rivojlanishning bosqichlari.

Psixikaning irratsional (aqliy bilish jarayonlaridan tashqari) tarkibiy

qismlari bo’lmish emotsiya, mayl va shu kabilar yordamida shaxs xulqini tahlil

qiluvchi nazariya psixodinamika deyiladi. Mazkur nazariyaning yirik



namoyandalaridan biri - bu amerikalik psixolog E.Eriksondir. U shaxs rivojini 8 ta davrga ajratadi va ularning har qaysisi o’ziga xos betakror xususiyatga egadir.



Birinchi davr - go’daklik. Ushbu davrda go’dakda ongsizlikka asoslangan tashqi dunyoga nisbatan “ishonch” tuyg’usi vujudga keladi. Buning bosh sababchisi ota--onaning mehr-muhabbati, g’amxo’rligi va jonkuyarligining nishonasidir. Agarda go’dakda ishonch negizi paydo bo’lmasa, balki borliqqa nisbatan ishonchsizlik hissi tug’ilsa, u taqdirda

voyaga etgan odamlarda mahdudlik, umidsizlik shaklida aks etuvchi xavf

vujudga kelishi, ehtimol.

Go`daklik davri inson hayotidagi organik ehtiyojlarni qondirishga nisbatan yo`naltirilgan xatti-harakatlarning tug`ma,instiniktiv shakllari sof holda kuzatiladigan yagona davr hisoblanadi. Go`daklik davridagi bolaning hayoti to`liq kattalar bilan hamkorlikdagi emotsional munosabat bilan bog`liq

bo`lib,bola kayfiyatining yaxshi bo`lishiga to`g`ridanto`g`ri ta`sir ko`rsatadi.





Download 0,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish