Qo`lyozma xuquqida mamatqulova (yuldasheva) gulzira ergashali qizining

Muhofaza  choralari.  Qizil  kitobga  kiritilgan.  Maxsus  muhofaza  tadbirlari  ishlab 

chiqilmagan. Kamayib borish sabablari aniqlanishi lozim. 

 

13-rasm.. Yuraksimon torol - Lepidium subcordatum Botsch. et Vved 

 

 

---

 

57 

Kamyoblik  darajasi  2.  Qizilqum  va  Ustyurtda  tarqalgan  kamyob,  endem 

o’simlik. 

Qisqacha  tavsifi.  Bo’yi  40  sm  gacha  yetadigan,  poyalari  ko’p  boshchali, 

ko’p  yillik  o’t.  Ildiz  bo’g’izi  tukilib  ketgan  eski  barg  bandlarining  pardali 

qoldiqlari  bilan  o’ralgan.  Poyalari  2-3  ta  va  undan  ham  ko’proq,  tuksiz, 

shoxlangan.  Barglari  qalin  tukli,  poyaning  asosida  o’rnashganlari  ko’p,  teskari-

tuxumsimon,  to’mtoq,  yirik  tishli  yoki  patsimon  bo’lingan,  bandiga  qarab 

ingichkalasha  boradi.  Gullagan  paytida  shingili  tig’iz,  mevalash  davriga  borib 

yoyiqlashadi. Kosacha barglari yumaloq, to’mtoq, tashqi tomoni tukli. Tojbarglari 

oq rangli. Mevasi qo’zoq, tuxumsimon. Urug’i mayda, ko’ng’ir rangli. Aprel-may 

oylarida gullab, may-iyunda mevasi yetiladi. Qoldiq tog’lardagi ola jinsli, shag’alli 

va  qumli  tuproqlarda  tarqalgan.  Soni  ma’lum  emas.  Yakka-yakka  va  3-5  tupdan 

iborat  to’plar  hosil  qilib  o’sadi.  Urug’idan  ko’payadi.  O’tloq  yerlarning 

unumdorligini  oshirish  va  ko’p  yillik,  sershira  yem-hashak  o’simliklarini 

yetishtirishni  ko’paytirish  maqsadida  O’zbekiston  Respublikasi  FA  Botanika 

institutining Qizilqumdagi tajriba stantsiyasida ekib o’stirilmoqda. 

Tarqalishi.  Qoraqalpog’iston    va  Buxoro  viloyati:.Qizilqumdagi  qoldiq 

tog’lar (Quljuqtog’, Bo’kantog’ va Sultanvays)da tarqalgan.