Qissasi mashirab asarining maktab darisliklarining yuqori sinflarida oqitish usullari

Darsning  borishi:    o‘quvchilardan  Mashrabning  hayoti  va  ijodiga  oid 

fikrlarni  so‘rash,  o‘qituvchining  Mashrab  haqidagi  kirish  so‘zi,  shuningdek, 

shoirning hayoti va adabiy merosi haqida ma’lumot berish  

Kirish so‘z: kirish so‘zi haqida metodik tavsiyalar  

Yozuvchi  tarjimai  holini  o‘rganishda  kirish  mashg‘ulotlarining  ahamiyati 

benihoyadir.  O‘qituvchi  o‘zining    kirish  so‘zida  yozuvchining  adabiyotda  tutgan 

o‘rni,  uning  asarlarini  badiiy  jihatdan  ustunligi,  ijodkorga  xos  adabiy  poetik 

mahorat,  asarlarining  til  xususiyati,  shu  bilan  birga,  har  bir  ijodkorga  xos 

individual  xususiyatlar,  odatlar  haqida  ma’lumot  beradi.  Qolaversa,  uni  o‘zi 

yashayotgan  jamiyatga  munosabati,  ilg‘or  g‘oyalari,  ideali  haqida,  shuningdek 

falsafiy-estetik  olami  haqida  ham  tushuncha  beradi.  Bu  narsa  o‘quvchilarda 

yozuvchining  tabiati,  olami,  uning  asarlaridagi  g‘oyaviy,  estetik  ahamiyatini 

tushunib olishga imkon beradi. Eng muhimi, o‘rganilayotgan mavzuni o‘quvchilar 

tomonidan  o‘zlashtirilishi  va  darsning  samaradorligini  ta’minlaydi.  Demak, 

yozuvchi  haqida  ma’lumot  berganda  o‘qituvchining  ilmiy  asosda  bergan 

---

 

 

 

 

15 

ma’lumoti  darslik  ma’lumotlarini  boyitishdan  tashqari  yangi  ma’lumotlarni 

o‘quvchilarga  yetkazish  imkoni  tug‘iladi.  Ayniqsa,  yozuvchi    tarjimai  holini 

o‘rganish,  epik  va  dramatik  asarlarni  o‘rganishda,  o‘qituvchi  ijodkorning  adabiy 

merosiga  oid  fikrlarning  bayoni  darslikka  kiritilmagan  asarlar  haqida  tushuncha 

hosil  qilish,  ularning  qisqacha  tahlilini  berish  yozuvchining  ijodi  bilan  atroflicha 

tanishish  imkonini  beradi.  Bu  haqda  yuqorida  aytganimizdek  prof.  B.To‘xliyev 

o‘zining ilmiy xulosalarini keltiradi. 

Badiiy  asar  matni  ustida  ishlashda  kirish  mashg‘ulotlarining  o‘rni  ayniqsa 

katta.  Ta’limning  turli  bosqichlarida  o‘rganiladigan  adabiyot  kursining  asosiy 

mazmun va mohiyatini badiiy asarlarni o‘rganish tashkil etadi.