Qissasi mashirab asarining maktab darisliklarining yuqori sinflarida oqitish usullari

 

2.Mashrabshunoslik va metodika. 

 

Mamlakatimizning  mustaqilligi  davrida  adabiyot  darsliklarining  yangi 

avlodi  yuzaga  keldi.  Metodik  qo‘llanmalar  yaratildi.  Bu  borada  prof.B.To‘xliyev, 

Q.Yo‘ldoshev,  Mirqosimova,  Niyozmetova,  shuningdek,  SamDU  olimlaridan 

F.Badriyev, A.Xudoyberdiyevlarning “Adabiyot o‘qitish metodikasi” bilan bog‘liq 

bo‘lgan  qo‘llanmalar  diqqatga  sazovardir.    B.To‘xliyevning  “Adabiyot  o‘qitish 

metodikasi” (2006-2010) qo‘llanmasi yaratilgan. Qo‘llanmada ta’lim bosqichlarida 

adabiyot  kursining  mazmuni,  qurilishi,  badiiy  asar  tahlili,    epik,  lirik,  dramatik  

asarlarni  o‘rganish  hamda  yozuvchi  tarjimai  holini  o‘rganish,  adabiy-nazariy 

---

 

 

 

 

7 

tushunchalarni 

o‘rganish 

muammolari 

haqida 

bahs 

yuritilgan. 

Prof. 

Q.Yo‘ldoshevning “Adabiy saboqlar” risolasida Xorazmiynbing “Muhabbatnoma” 

asarini  o‘rganish,  shuningdek,  hozirgi  zamon  yozuvchlarining  ijodini  o‘rganishga 

oid  uslubiy  tavsiyalar  keltirilgan.    F.Badriyev,  A.Xudoyberdiyevlarning  metodik 

qo‘llanmalarida  metodika  faning  ilmiy  asoslari  ,  yozuvchining  tarjimai  holini 

o‘rganish,  lirik,  epik  va  dramatik  asarlarini  o‘rganish,  badiiy  asar  tilini  o‘rganish, 

adabiyot,  uslubiyat va  unga  aloqador  fanlarga  oid ilmiy  metodik  tavsiyalar  bayon 

etilgan. 

Ko‘rinib 

turibdiki, 

respublikamiz 

miqyosida 

darslik 

va 

metodik 

qo‘llanmalarda  ko‘plab  yozuvchilarning  ijodini  o‘rganish  bilan  bog‘liq  bo‘lgan 

ilmiy-nazariy  va  metodik  tavsiyalar  keltirilgani  holda  mumtoz  adabiyotimizning 

yirik vakili Boborahim Mashrabning ijodini atroflicha o‘rganishga oid ma’lumotlar 

yetarli  emas.  Bu  esa  o‘z  navbatida  o‘qituvchilarning  ishini  qiyinlashtiradi.  Ana 

shuni  nazarda  tutib,  ishimizning  mavzusini  yuqori  sinflarda  Mashrabning  “Qissai 

Mashrab”  asarini  o‘rganish  usullari”  deb  atadik.  Malakaviy  bitiruv  ishimizni 

yozish davomida quyidagi masalalarni  hal etish nazarda tutildi. 

1.O‘zbekiston 

respublikasi 

Prezidenti 

I.A.Karimivning 

umumta’lim 

maktablari oldida turgan vazifali haqidagi fikrlari, milliy dastur, shuningdek, komil 

insonni  yuzaga  keltirish  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  ilmiy-nazariy  fikrlarini  ta’lim-

tarbiya oldidagi mohiyati haqida fikr yuritish. 

2.Boborahim  Mashrabning  o‘zbek  mumtoz  adabiyotida  tutgan  o‘rni  haqida 

mulohazalar. 

3.60-80-2000-yillar  va  mustaqillik  davrida  yaratilgan  ilmiy  metodik 

adabiyotlar tahlili va shaxsiy fikrlar. 

4.Mashrab ijodini o‘rganishga oid metodik tavsiyalar. 

5.“Qissai  Mashrab”  asarini  o‘rganishning  ilg‘or usullariga oid  tavsiyalar  va 

xulosalar. 

---

 

 

 

 

8