Qisqacha ma’lumot

9. Adolat

Nasreddin ko’chasida uning ostiga yong’oq bilan sumkani ajratishni istagan ba’zi kichkina o’g’illarni ko’rdi. Ular bir-birlari bilan birga yong’oqni qanday qilib bo’lishlari mumkinligi sababli, ular Nasreddindan ularga yordam berishlarini so’rashdi. Men sizga yordam berishni yaxshi ko’raman, - dedi Nasreddin Xo’mscha. "Agar Xudo ularga bersangiz yoki ularga bersam, ularga qanday oqilona odamni bersam, menga bir-biringizga ajratishim kerak bo’lsa, menga ayting! Bolalar bir ovozdan chaqirganligi sababli, u Xudo ularni tarqatadi. Xodza sumkani olib, bolaga deyarli barcha yong’oqni berdi, boshqa bolalari u qo’lida yong’oqni qo’ydi. Bir bola Xodscha nima uchun barcha bolalarni bermaganligini so’radi. - deb javob berdi Nasreddin javob berdi: "Siz menga Xudo berishimni xohladisan. Xudo tomonidan, ba’zi odamlar ko’p narsalarga va hech narsa olmaydilar!" Nasreddin yuzini osmonga ko’tardi, - deb baqirdi: "Oh, meni tinglang, men sizning turingizga e’tiroz bildirmadim. Ammo bu kichkina bolalar sizning turmush tarzingizga rozi bo’lmasligingizni ko’rmayapsizlar!" (Bosbax, p.19)

Yuqoridagi holatda asl nusxadan og’ish. Aktra§ (2007) ma’lumotlariga ko’ra, adabiy tarjima qilish vazifasi bir xil pullik hissi, men. Boshqa tilning ma’nolarini aks ettirish va manba matnining ma’nosiga iloji boricha yaqinroq bo’lish. Ammo grammatikada maqsadli tilda rasmiy ifodasidning rasmiy ifodasida. Tarjima asl nusxaga iloji boricha to’g’ri tarzda amalga oshirilishi kerak. Bu vaqti-vaqti bilan qayta yozishni, qo’shimchalar yoki kamchiliklarni talab qiladi. Oziq tarjimaning maqsadi asl nusxadagi eng aniq yaqinlashuvdir, degan xulosaga kelish mumkin. (AKTA AKTAS 2007 p.294) Bosbax unga oldindan yaqinlashishga harakat qildi, u ANCDDOTning oxirida unga o’zboshimchalik bilan o’zgargan, bu o’zboshimchalik bilan o’zgarib turdi, bu akta bayonotlariga zid ravishda o’zboshimchalik bilan o’zgardi. Tarjimon nafaqat manbaning matn xususiyatlarini to’g’ri aniqlab, balki muallifni ushbu holda qidirib topishi kerak. Shunga ko’ra, Bosbax Xodsach bunday suhbatga kirmaydigan kreditor ekanligini bilishi kerak. "Nasreddin ..." asl nusxada mavjud emas va qoldirilishi kerak. To’g’ri tarjima quyidagicha bajarilishi mumkin: Xudoning tarqatishi uning solihligiga emas, balki Uning inoyatida. Xudo unga O’z rahmatini xohlagan yoki yo’qligini beradi. U juda oz, u juda oz. Hech qanday mavjud emas, nima uchun so’rash huquqiga ega. Xudo xohlagan hamma narsani qilishga qodir. "
Xulosa

Ushbu tergovning chiqish joyi Nasreddin Xodscha hazillari nemis tiliga tarjima qilinganligi va bu tarjimalar ma’no yoki ta’sirni yo’qotmasdan muvaffaqiyatga erishganligi haqidagi savol edi. Bizning tergovimizda biz ba’zi holatlarda tarjimonlar muvaffaqiyatsiz bo’lmasligi kerakligini payqadik. Xulosa qilib aytganda, biz ba’zi tarjimalarda hazil yoki toza ta’sir paydo bo’lganligi haqida xulosaga keldik, boshqa tarjimalar esa juda yaxshi boshqariladi. Quyida tushuntirishni xohlashimizning bir nechta sabablari mavjud.

Noto’g’ri talqin qilish sabablaridan biri, tarjimon ma’nosini anglamagan va faqat parchaning tom ma’noda tarjima qilingan. Shunday qilib, hazilning ta’siri bekor qilinadi. "EßIJ Ters Binmux" hazil haqidagi tarjimasi bunday xato tarjimani o’z ichiga oladi, bunda Kügük-Agba ma’nosini to’g’ri tushunmadi va noto’g’ri talqin qildi.

Yana bir sabab - maqsad tilida sintaktik ekvivalentning etishmasligi. Ba’zida Westland tilidagi sintaktik formalar maqsadli tilda ekvivalent sintaktik forma sifatida etishtirilishi mumkin. Bu bizning tarjimai bizning holatlarimizda yo’qolganligimizning sababi. Bu erda ham ushbu tarkibni tegishli javobgarlik to’g’risida ma’lumot berish mumkin; Chunki ba’zida shaxslar yoki holatlarning xatti-harakatlari maqsad madaniyatida yoki maqsadli tilda parchalanish madaniyatida sirli madaniyatni qo’llab-quvvatlaydi. Bunday hollarda, tarjimon vaziyatni yaxshilab o’qishi va maqsadli madaniyatda mavjud bo’lgan ekvivalent holat yoki faktlarni to’g’rilashi kerak, chunki maqsadli tilda ham, maqsadli tilda ham kuchli effektga erishadi. Bunga misol sifatida, biz "yuqoridagi P.0-bet" (yuqoridagi P.0-betlar), bu erda tarjimonlar, Qishol-Agba va Wesselski sintaktik jihatdan jumlanma ta’sir qilmagan.

Shuningdek, boshqa narsalarning boshlang’ich yoki maqsadli tildan ko’ra tarjimonga ko’proq bog’liq bo’lgan boshqa boshqa sabablar mavjud. Shu sabablarga ko’ra, tarjimonlarning talqini barchani hisobga olish mumkin. Albatta, sizning dunyoqarashingizga qo’shimcha ravishda, bu sizning lingvistik darajangiz. Siz madaniy kontekstni to’g’ri talqin qilish qobiliyatiga ega bo’lishingiz kerak. Buning isboti sifatida uyga qo’ng’iroq qilishi mumkin (2004a) lingvistik iboralarning ahamiyati faqat ularni o’rab turgan madaniy sharoitlarni hisobga olishda tushunish mumkin. Shuningdek, tarjimon, shuningdek, funktsiyalarning ustuvor yo’nalishlaridan xabardor bo’lishi kerak, u uning skoposini yaxshiroq aniqlashi mumkin. "Kul taksimti Mi Raksimi MI" Bosbax madaniyat tushunchasini (diniy kelib chiqishi) to’g’ri tushunmagan misol sifatida berilishi mumkin va mantiqiy mushrik aralashuvni amalga oshirgan misol sifatida berilishi mumkin. U bu ma’noni muallifga xohlamaganidek talqin qildi. Aneksiyadagi haqiqiy ta’limot yo’qoldi.

Xulosa qilib aytganda, hazil tarjimasi (boshqa nutq o’yinlarida, masalan, istehzo, so’zlash va boshqalar) alohida e’tibor qaratish. Tarjimon uning qaysi tarjima strategiyasini to’g’ri muhokama qiladi, shunda u funktsiyani to’g’ri bajaradi. Shunday qilib, tarjimon hazillarda hazilni hazil bilan muomala qilishi kerak deb javob berish mumkin.