Qayta tiklanuvchi energiya manbalari

2. QISHLOQ VA SUV XO‘JALIGIDA  QAYTA  TIKLANUVCHI ENERGIYA 
MANBALARINI QO‘LLANILISHI  
 
2.1. Dehqon va fermer xo‘jaliklarida avtonom energiyaga bo‘lgan ehtiyoj 
 
Elektr energiyadan dehqon xo‘jaligida mexanizm va mashinalar yuritish, havo 
va suvni qizdirish,  bug‘ olishda, texnologik ehtiyojlarda, suv ko‘tarishda, yoritishda 
va h.k.larda foydalaniladi. Dehqon xo‘jaligini avtonom elektr bilan ta’minlash butun 
mashinalar  va  jihoz  komplekslari  ishlash  imkoniyatini  ta’minlab  berishi  kerak. 
SHuning uchun, qishloq xo‘jalik energiya iste’molchilarning shunday turlarini tanlab 
olish  zarurki,  ular  o‘zining  energiya  iste’moli,  ish  unumdorligi  va  boshqa  texnik 
tavsiflari  bo‘yicha  kam  hajmli  qishloq  xo‘jaligi  ishlab  chiqarishda  qo‘llanilishi 
mumkin 
bo‘lsin.  Faqatgina  qishloq  xo‘jalik  ishlarining  qabul  qilingan 
texnologiyasiga  asosan  energiya  iste’molining  vaqt  bo‘yicha  grafigini  tuzib  olib 
mikroGESning  yoki  boshqa  avtonom  energiya  manbaining  zarur  quvvatini  butun 
dehqon  yoki  shirkat  xo‘jaligi  tomonidan  iste’mol  qiladigan  elektr  energiyasini  yoki 
texnologik  operatsiyalar  o‘rtasidagi  elektr  energiyasini  aniqlash  mumkin  (2.1-rasm). 
Va  nihoyat  bu  mikro  GES  boshqa  avtonom  elektr  ta’minot  manbalaridan  foylanish 
maqsadga muvofiqligini texnik – iqtisodiy asosini o‘rnatishga imkon beradi.  
Suvni isitish.
 Maishiy elektr suv isitgichi markazlashgan issiq suv ta’minotiga 
ega  bo‘lmagan  uylarda,  shuningdek,  gaz  va  shunga  o‘xshash  apparatlardan 
foydalanish  maqsadga  muvofiq  bo‘lmagan  yoki  mumkin  bo‘lmagan  binolardagi 
aholini  issiq  suv  bilan  ta’minlash  uchun  mo‘ljallangan  uy  sharoitlarida  foydalanish 
uchun akkumulyatsiyalovchi suv isitgichlar qulayroq bo‘lib, ular katta vaqt oralig‘ida 
issiq  suvni  isitish  va  saqlash  uchun  mo‘ljallangan.  Bunday  suv  isitgich  issiqlik 
o‘tkazmaydigan metall bak ko‘rinishida bo‘lib, unda elektr qizdirgich element va suv 
haroratini rostlovchi yoki chegaralovchi qurilma joylashgan. Bak sig‘imi odatda issiq 
suvga  bo‘lgan  kundalik  ehtiyojdan  kelib  chiqib  tanlanadi.  Masalan,  oshxona 
ehtiyojlari uchun (asosan, idish yuvish uchun) suv isitgichning sig‘imi 7-10 l ni, dush 
va  hammom  uchun  esa  80-150  l  ni  tashkil  etadi.  Bakdagi  suv  tabiiy  konveksiya 

---

32 
 
 
natijasida elektr qizdirgich elementlar bilan qizdiriladi. Qizdirish tezligi bak hajmi va 
qizdirgichlar quvvatiga bog‘liq.