Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti til va adabiyot ta

Tinish belgilarining qo‘llanilishi

Nuqta

Nuqtaning yozuv belgisi sifatida ishlatilishi qadimgi arab manbalariga borib taqaladi. U o‘zbek tilida tinish belgisi sifatida XIX asrning ikkinchi yarmidan boshlab ishlatila boshlangan.

Nuqta o‘zbek tilida quyidagi o‘rinlarda ishlatiladi:

1. His-hayajonsiz aytilgan darak gap oxirida:

Og‘irliklarni engmoq mardning ishi. (P.T)

2. Tinch oxang bilan aytilgan buyruq gaplar oxirida:

Avval o‘yla, keyin so‘yla. (Maqol)

3. Atov gaplardan keyin: Bahor. Daraxtlar endi kurtak yoza boshlagan palla.

4. Shaxsning ismi, otasining ismi qisqartirilganda yozuv texnikasiga ko‘ra nuqta qo‘yiladi: A.Qahhor, Sh. Rashidov, A.S. Pushkin va boshqalar.

5. Nashriyot ishlarida, lug‘at va ma’lumotnomalarda shartli ravishda qisqartirilgan ayrim so‘zlarning birinchi harfi yoki bo‘g‘inidan so‘ng:

T.: “ILM ZIYO”, 2013. – 592 b.

va sh.k. (shu kabilar), s.t.(so`zlashuv tilida)

6. Ba’zi bir hollarda yil, oy, kunni ifodalovchi raqamlardan so`ng ham nuqta qo`yilishi kuzatiladi: 21.03.2010.

7. Butunning qismlarini sanash uchun qo‘llanilgan arab raqamlaridan so‘ng ham nuqta ishlatilishi mumkin.

Tovushlar quyidagi turlarga bo‘linadi: 1.Unli tovushlar. 2.Undosh tovushlar.