Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti til va adabiyot ta

SODDA GAPLAR VA ULARDA TINISH BELGILARINING QO‘LLANISHI

1. 
   Darak gaplar mazmuniga ko‘ra xabar beruvchi, tinch ohang bilan aytiluvchi gaplardir va bu xil gaplar oxirida nuqta qo‘yiladi.
   

Valijondan salom. Oydin kecha. Havo sof va salqin.

His-hayajon ifodalangan darak gaplardan keyin undov belgisi yoki ko‘p nuqta qo‘yilishi mumkin.

Minglab gulistondan afzaldir bu joy.

2. So‘roq gaplar biron narsa, voqea hodisa to‘g‘risida xabar berishni so‘ragan gaplardir. Bu xil gaplar so‘roq olmoshlari, yuklamalari ohangi orqali tuziladi va ulardan so‘ng so‘roq belgisi qo‘yiladi:

Sinovlarga qanday tayyorlanayapsiz? Zarur – zarur adabiyotlarni?

Agar so‘roq gap qo‘shimcha mazmun ifodalasa, undan so‘ng undov belgisi, so‘roq belgisidan tashqari, ko‘p nuqta va boshqa belgilar qo‘yiladi:

Kurashadi ikki to‘lqin qarab turaymi!? Nahotki daryolar teskari oqar?! Siz bu ishga qanday qilib qo‘l urdingiz!?